FDI Australia tại Việt Nam: Hiểu biết và đánh giá chung của doanh nghiệp Australia về môi trường đầu tư tại Việt Nam

05/01/2022    60

Đầu tư FDI của Australia vào Việt Nam trong nhiều năm qua vẫn còn hạn chế và chưa tương xứng với tiềm năng của cả hai bên. Một những khả năng được đưa ra là có thể do nhiều nhà đầu tư Australia có hiểu biết còn hạn chế về môi trường đầu tư và các tiềm năng của thị trường Việt Nam. Để tìm hiểu vấn đề này, Nhóm nghiên cứu đã đặt câu hỏi về mức độ hiểu biết của nhà đầu tư đối với các yếu tố của môi trường kinh doanh của Việt Nam với các doanh nghiệp Tại Australia được khảo sát. 
Hình 26 cho thấy mức độ hiểu của các doanh nghiệp Tại Australia về môi trường đầu tư Việt Nam. Ở tất cả các yếu tố của môi trường đầu tư, tỷ lệ phản hồi không biết hoặc biết sơ qua đều chiếm trên 50%, trong đó các yếu tố có tỷ lệ phản hồi đến trên 70% bao gồm: Khả năng kiểm soát các nhân tố bất ngờ (81%), Hệ thống thuế (71%), Thủ tục hành chính của các cơ quan nhà nước (71%), Tình trạng tham nhũng (71%), Các chính sách và quy định về đầu tư (71%), Tình hình chính trị - xã hội (71%), Triển vọng thị trường (71%). Các kết quả này không có gì đáng kể nếu như toàn bộ các doanh nghiệp phải hồi chưa từng đầu tư hoặc chưa từng cân nhắc đầu tư tại Việt Nam. Tuy nhiên, trong số các doanh nghiệp phản hổi khảo sát, có tới 66% doanh nghiệp đã có đầu tư hoặc đã từng cân nhắc đầu tư vào Việt Nam, tức là đã biết đến hoặc đã nghiên cứu về Việt Nam. Nếu như vậy, thực tế này cho thấy dường như thông tin về môi trường đầu tư của Việt Nam còn quá hạn chế, hoặc chưa rõ ràng, cụ thể, khiến các nhà đầu tư Australia khó khăn trong việc tìm hiểu tình hình Việt Nam khi cân nhắc đầu tư.

Hình 1: Mức độ hiểu biết của doanh nghiệp tại Australia về môi trường đầu tư Việt Nam

Với mức độ hiểu biết về môi trường đầu tư của Việt Nam còn hạn chế như trên, khi được hỏi các yếu tố khiến cho đầu tư của Australia vào Việt Nam còn hạn chế, câu trả lời của các doanh nghiệp Australia phản hồi được cho chủ yếu là suy đoán hoặc dựa trên quan điểm chủ quan và nhận thức sẵn có của họ về Việt Nam. Tuy nhiên, những suy đoán này chính là điều kiện đầu tiên khiến các nhà đầu tư xem xét có nên đầu tư vào Việt Nam hay không, vì vậy cũng rất có ý nghĩa.  Theo kết quả phản hồi, đa số các doanh nghiệp Australia cho rằng đầu tư trực tiếp của nước này vào Việt Nam còn hạn chế do Các thủ tục hành chính phiền hà và quan liêu (67% đồng ý) và Khả năng kiểm soát tham nhũng còn hạn chế (67% đồng ý). Đây cũng là 2 yếu tố bị nhiều nhà đầu tư Australia tại Việt Nam chấm điểm thấp nhất trong Khảo sát sâu của Nhóm nghiên cứu đối với các đối tượng này, cho thấy đây là các vấn đề nổi cộm, tác động tiêu cực đến hình ảnh của môi trường đầu tư Việt Nam trong mắt cả các nhà đầu tư Australia tại Việt Nam hay tại Australia. 

Ngoài 2 yếu tố trên, có khoảng một nửa số doanh nghiệp phản hồi đánh giá Việt Nam không hấp dẫn đối với các nhà đầu tư Australia bằng một số nước khác (như ở khu vực ASEAN) có các điều kiện tốt hơn. Đáng chú ý, cũng có đến một nửa doanh nghiệp phản hổi đồng ý với lý do rằng thiếu các thông tin minh bạch về môi trường kinh doanh và mức độ cạnh tranh trên thị trường Việt Nam. Điều này lý giải phần nào cho kết quả về mức độ hiểu biết của các doanh nghiệp Australia ở trên về Việt Nam. Ngoài ra, các yếu tố cản trở khác cũng được nhiều doanh nghiệp đồng ý như: Chính sách và quy định về đầu tư của Việt Nam phức tạp và không thuận lợi, Việt Nam vẫn chưa phải là một thị trường mở cửa, Một số điều kiện đầu tư không thuận lợi… 

Hình 2: Lý do cản trở đầu tư FDI của Australia vào Việt Nam 

Nguồn: Trích dẫn "Báo cáo nghiên cứu: Đầu tư trực tiếp của Australia vào Việt Nam: Đánh giá hiệu quả thực tế và Những giải pháp chính sách" - Trung tâm WTO và Hội nhập