Thị trường Đức

Thủ tục chứng nhận xuất xứ trong EVFTA có gì đặc biệt?

Câu hỏi: Thủ tục chứng nhận xuất xứ trong EVFTA có gì đặc biệt?

Trả lời:

Quy định về thủ tục chứng nhận xuất xứ hàng hóa trong EVFTA được áp dụng chung cho tất cả loại hàng hóa. EVFTA quy định 02 loại thủ tục chứng nhận xuất xứ khác nhau, bao gồm: 

  • Thủ tục cấp giấy chứng nhận xuất xứ: Cơ quan có thẩm quyền của nước xuất khẩu cấp Giấy chứng nhận xuất xứ cho hàng hóa dựa trên các giấy tờ mà nhà xuất khẩu hàng hóa xuất trình.
  • Thủ tục tự chứng nhận xuất xứ: Nhà xuất khẩu tự phát hành chứng nhận xuất xứ cho hàng hóa của mình trên hóa đơn, phiếu giao hàng hay bất kỳ chứng từ thương mại nào, thay vì phải xin giấy chứng nhận xuất xứ từ các cơ quan chức năng.

Trong so sánh với CPTPP, phạm vi thủ tục tự chứng nhận xuất xứ trong EVFTA hạn chế hơn (cũng là một Hiệp định cho phép thủ tục tự chứng nhận xuất xứ). Cụ thể, EVFTA chỉ cho phép nhà xuất khẩu tự chứng nhận xuất xứ, trong khi CPTPP cho phép nhà xuất khẩu, nhà sản xuất, nhà nhập khẩu được tự chứng nhận. Mô hình tự chứng nhận xuất xứ trong EVFTA dựa trên thông lệ cho phép nhà xuất khẩu tự chứng nhận xuất xứ mà EU hiện đang áp dụng.

Trên thực tế, thủ tục chứng nhận xuất xứ cụ thể của mỗi Bên (bao gồm cả thủ tục cấp chứng nhận xuất xứ và tự chứng nhận xuất xứ) sẽ do Bên đó tự quy định, phù hợp với cam kết trong Hiệp định. Cụ thể: 

(i)    Đối với hàng hóa xuất khẩu từ Đức

EU đã xây dựng cơ chế tự chứng nhận xuất xứ cho hàng hóa xuất khẩu, áp dụng chung trong toàn EU. Do đó, hàng hóa xuất khẩu từ Đức cũng sẽ áp dụng cơ chế tự chứng nhận xuất xứ của EU. 

Cụ thể, EU sử dụng Hệ thống tự chứng nhận xuất xứ REX (Registered Exporter) để nhà xuất khẩu EU đăng ký, qua đó có thể tự chứng nhận xuất xứ cho hàng hóa theo một số FTA (trong đó có EVFTA). Mỗi nhà xuất khẩu đăng ký và được 

Hệ thống này xác nhận sẽ được cung cấp một mã số riêng (gọi là mã số REX). Do đó, các nhà xuất khẩu của Đức sẽ sử dụng thống nhất mã số REX này để tự chứng nhận xuất xứ cho các lô hàng của mình đáp ứng quy tắc xuất xứ của EVFTA khi xuất khẩu sang Việt Nam. 

(ii)    Đối với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam

Việt Nam áp dụng cả cơ chế cấp Giấy chứng nhận xuất xứ và Tự chứng nhận xuất xứ, cụ thể:

  • Với lô hàng có giá trị không vượt quá 6.000 euro xuất khẩu sang Đức theo diện hưởng ưu đãi thuế quan EVFTA, bất kỳ nhà xuất khẩu nào của Việt Nam cũng có thể tự chứng nhận xuất xứ;
  • Với lô hàng có giá trị trên 6.000 euro, Việt Nam bảo lưu vẫn tiếp tục áp dụng cơ chế chứng nhận xuất xứ hàng hóa truyền thống, theo đó nhà xuất khẩu phải xin Giấy chứng nhận xuất xứ (mẫu EUR.1) tại cơ quan có thẩm quyền (Bộ Công Thương và các đơn vị do Bộ Công Thương ủy quyền). Việt Nam có thể lựa chọn áp dụng cơ chế tự chứng nhận xuất xứ khi nào thấy thích hợp và sẽ thông báo cho phía EU trước khi thực hiện cơ chế này.

Hướng dẫn quy trình cấp Chứng nhận xuất xứ trong EVFTA đối với hàng hóa Việt Nam xuất khẩu đi EU

Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 11/2020/TT-BCT ngày 15/06/2020 quy định về Quy tắc xuất xứ hàng hóa trong EVFTA, đồng thời Hướng dẫn về chứng từ chứng nhận xuất xứ trong EVFTA như sau:

1.Khai báo trên www.ecosys.gov.vn đối với trường hợp C/O do cơ quan, tổ chứng được Bộ Công Thương ủy quyền cấp: căn cứ điểm a khoản 2 Điều 19 Thông tư 11/2020/TT-BCT, với lô hàng có giá trị trên 6.000 euro, áp dụng cơ chế C/O do cơ quan, tổ chức được Bộ Công Thương ủy quyền cấp. Quy trình khai báo và chứng nhận C/O theo mẫu EUR.1 thực hiện tương tự các mẫu C/O hiện hành.

2. Khai báo trên www.ecosys.gov.vn đối với trường hợp doanh nghiệp phát hành chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa: căn cứ điểm b khoản 2 Điều 19 Thông tư 11/2020/TT-BCT, với lô hàng có giá trị không quá 6.000 euro, bất kỳ nhà xuất khẩu nào cũng được phép tự chứng nhận xuất xứ. Việc báo cáo, đăng tải chứng từ tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa và chứng từ liên quan đến lô hàng xuất khẩu do doanh nghiệp tự chứng nhận xuất xứ thực hiện theo khoản 6 Điều 25 Thông tư 11/2020/TT-BCT.

 

Nguồn: Trung tâm WTO và Hội nhập - VCCI

Các bài khác