Quy tắc xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế quan EVFTA?

Câu hỏi: Quy tắc xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế quan EVFTA?

Trả lời:

Để được hưởng ưu đãi thuế quan EVFTA khi xuất khẩu sang Đức hoặc nhập khẩu từ Đức vào Việt Nam, sản phẩm phải đáp ứng được quy tắc xuất xứ và thủ tục chứng nhận xuất xứ của EVFTA.

Cam kết về xuất xứ trong EVFTA được quy định tại Nghị định thư 1 – Quy định hàng hóa có xuất xứ và phương pháp hợp tác quản lý hành chính. Nghị định này gồm 02 nội dung chính: 

-    Phần lời văn: bao gồm các nguyên tắc chung về quy tắc xuất xứ và thủ tục chứng nhận xuất xứ, và

-    08 Phụ lục: bao gồm các cam kết chi tiết hoặc hướng dẫn cụ thể một số nội dung liên quan ở phần Lời văn (mẫu Chứng nhận xuất xứ, các giải thích bổ sung…). Trong đó có Phụ lục II – Danh mục công đoạn gia công và chế biến – đây chính là Danh mục về quy tắc xuất xứ riêng cho từng nhóm hàng hóa (còn gọi là Danh mục PSR – Product Specific Rules) áp dụng chung cho cả hàng hóa của Việt Nam và EU.

Lưu ý: Khi đọc Phụ lục II – Danh mục công đoạn gia công và chế biến của Nghị định thư về Quy tắc xuất xứ đối với từng nhóm sản phẩm cụ thể, cần đọc Phụ lục I – Định nghĩa và chú giải để hiểu được các từ ngữ và quy định trong Phụ lục II. Các tiêu chí xuất xứ của EVFTA về bản chất thì giống các FTA đã có của Việt Nam nhưng ngôn ngữ thể hiện và một số nội dung mới hoặc khác so với FTA đã có.

Việt Nam đã ban hành quy định hướng dẫn về việc thực hiện quy tắc xuất xứ hàng hóa trong EVFTA tại Thông tư số 11/2020/TT-BCT ngày 15/06/2020 của Bộ Công Thương.

Lưu ý với doanh nghiệp

Trong EVFTA, Quy tắc xuất xứ được sử dụng cho mục đích xác định hàng hóa có đủ điều kiện cho hưởng ưu đãi thuế quan của EVFTA không. Do đó, doanh nghiệp muốn được hưởng ưu đãi thuế quan trong EVFTA khi xuất hàng sang Đức hoặc nhập hàng hóa từ Đức về Việt Nam đều cần chú ý nghiên cứu và đáp ứng các Quy tắc xuất xứ liên quan đến hàng hóa của mình.

Về cơ bản, Quy tắc xuất xứ trong EVFTA có nhiều điểm tương đồng với Quy tắc xuất xứ của GSP nên sẽ không gây nhiều bỡ ngỡ cho các doanh nghiệp đã từng đáp ứng được GSP khi xuất khẩu sang thị trường Đức. Tuy nhiên, Quy tắc xuất xứ của EVFTA vẫn có một số điểm khác, một số linh hoạt hơn trong việc áp dụng, do đó doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ từng nội dung để đáp ứng cho đúng và đầy đủ.

Lưu ý là việc đáp ứng Quy tắc xuất xứ phải được thực hiện ngay từ đầu (ví dụ từ khâu chọn nguồn nguyên phụ liệu, thu thập chứng nhận xuất xứ của nguyên phụ liệu, lưu trữ chứng từ chứng minh…) nên doanh nghiệp phải quan tâm đến vấn đề này sớm để sắp xếp nguồn cung, quy trình sản xuất cần đáp ứng, không nên để đến thời điểm xuất/nhập hàng mới tìm hiểu.

 

Nguồn: Trung tâm WTO và Hội nhập - VCCI