Hỏi - Đáp về ATISA: ATISA có cam kết gì đáng chú ý liên quan tới cạnh tranh?

18/10/2021    106

ATISA không có cam kết hay điều khoản cụ thể nào về cạnh tranh. Tuy nhiên Hiệp định có một số cam kết liên quan tới việc bảo đảm cạnh tranh ở mức độ nhất định trong trường hợp các nhà cung cấp dịch vụ độc quyền/có đặc quyền hoặc trong một số trường hợp cạnh tranh hạn chế khác. Cũng liên quan tới vấn đề này, ATISA còn có cam kết về trợ cấp trong thương mại dịch vụ nhằm hạn chế tình trạng các biện pháp trợ cấp dẫn tới hệ quả bóp méo cạnh tranh gây thiệt hại cho các nước thành viên khác.

Về các nhà cung cấp dịch vụ độc quyền hoặc có đặc quyền

ATISA không hạn chế hay cấm sự tồn tại của các nhà cung cấp dịch vụ độc quyền, có đặc quyền hoặc được chỉ định giới hạn ở các nước thành viên. Tuy nhiên, ATISA yêu cầu nước thành viên phải bảo đảm rằng:

  • Các nhà cung cấp độc quyền/đặc quyền này khi cung cấp dịch vụ mình độc quyền, có đặc quyền trên thị trường không được hành động trái với nguyên tắc Đối xử Tối huệ quốc và các cam kết tại Danh mục các biện pháp không tương thích.
  • Nếu các nhà cung cấp này tự mình hoặc thông qua công ty con tham gia cạnh tranh cung cấp dịch vụ nằm ngoài phạm vi dịch vụ mà mình độc quyền hoặc có đặc quyền thì không được lạm dụng vị trí độc quyền/đặc quyền của mình
  • Nếu một nước thành viên có lý do tin rằng một nhà cung cấp độc quyền/đặc quyền của nước thành viên khác hành động trái với các nghĩa vụ nói trên thì có thể yêu cầu nước thành viên đó phải cung cấp thông tin về các giao dịch liên quan.

Trường hợp sau khi Hiệp định có hiệu lực nước thành viên trao tư cách độc quyền, đặc quyền hoặc được chỉ định giới hạn nhà cung cấp dịch vụ để cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực mà nước này có cam kết theo Hiệp định thì phải thông báo cho Hội đồng Bộ trưởng kinh tế ASEAN tỏng vòng 3 tháng. Và đây được xem như là một điều chỉnh đối với ATISA.

Về các thông lệ thương mại hạn chế cạnh tranh khác

ATISA thừa nhận ngoài các trường hợp nhà cung cấp độc quyền, đặc quyền hay được chỉ định, còn có những thông lệ khác có tính chất hạn chế cạnh tranh trong thương mại dịch vụ.

Do đó, ATISA có dự kiến một thủ tục tham vấn giữa các nước thành viên nhằm loại bỏ các thông lệ hay hiện tượng như vậy. Nước thành viên được yêu cầu tham vấn phải xem xét đầy đủ, hợp tác, cung cấp thông tin có thể công bố về các thông lệ liên quan.

Về trợ cấp

ATISA không có cam kết cụ thể về các nguyên tắc hay hạn chế đối với việc ban hành, thực thi các biện pháp trợ cấp trong thương mại dịch vụ của các nước thành viên.
Mặc dù vậy, ATISA đặt ra một số yêu cầu đáng chú ý liên quan tới vấn đề trợ cấp này:

  • Các nguyên tắc áp dụng đối với trợ cấp trong thương mại dịch vụ liên quan tới điều khoản về trợ cấp trong GATS (Điều XV) sẽ được các nước thành viên ATISA xem xét, tiến tới đưa các nguyên tắc này vào ATISA;
  • Trường hợp một nước thành viên bị ảnh hưởng bất lợi bởi biện pháp trợ cấp về dịch vụ của một nước thành viên khác thì có thể yêu cầu tham vấn để nước có biện pháp cùng cân nhắc lại một cách thiện chí.

Nguồn: Trích dẫn "Sổ tay Hỏi - Đáp về Hiệp định Thương mại Dịch vụ ASEAN (ATISA)" -
Dự án: Thúc đẩy năng lực cạnh tranh trong khuôn khổ Sáng kiến hội nhập ASEAN (COMPETE) - GIZ