Hỏi - Đáp về ATISA: Các cam kết đặc thù về dịch vụ viễn thông?

16/10/2021    110

ATISA có 01 Phụ lục riêng về dịch vụ viễn thông. Khác với Phụ lục về tài chính, Phụ lục này không đặt ra các yêu cầu riêng liên quan tới các nghĩa vụ cơ bản của nước thành viên với dịch vụ và nhà cung cấp dịch vụ viễn thông của nước thành viên khác. Phụ lục này quy định về những vấn đề hoàn toàn khác, gắn với đặc thù “độc quyền” của lĩnh vực viễn thông, bao gồm:

  • Các cam kết liên quan tới việc quản lý và vận hành của các mạng và dịch vụ viễn thông công cộng (ngoại trừ liên quan tới dịch vụ phát sóng phát thanh, truyền hình), các tài nguyên viễn thông dùng chung
  • Các quy tắc ứng xử bắt buộc mà các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông chủ đạo phải tuân thủ

Dưới đây là tóm tắt một số cam kết đáng chú ý trong Phụ lục về dịch vụ viễn thông của ATISA:

Về việc tiếp cận và sử dụng hệ thống mạng và dịch vụ viễn thông công cộng

ATISA yêu cầu các nước thành viên phải bảo đảm cho nhà cung cấp dịch vụ nước thành viên khác quyền truy cập và sử dụng các dịch vụ, mạng viễn thông công cộng, bao gồm cả thuê kênh, trong lãnh thổ hoặc qua biên giới của mình, theo các điều kiện và điều khoản hợp lý và không phân biệt đối xử. Tuy nhiên, trường hợp nước thành viên có các bảo lưu khác về dịch vụ viễn thông trong các Danh mục NCM của mình (xem Câu hỏi 18) thì sẽ thực hiện theo bảo lưu đó.

Cụ thể, quyền tiếp cận và sử dụng các dịch vụ, mạng viễn thông công cộng này được hiểu là:

  • Quyền mua hoặc thuê, và kèm theo thiết bị đầu cuối hoặc thiết bị khác để giao diện với mạng viễn thông công cộng cần thiết cho việc cung cấp dịch vụ của họ; 
  • Quyền kết nối kênh thuê riêng hoặc kênh của mình với các mạng và dịch vụ viễn thông công cộng hoặc với kênh thuê riêng hoặc kênh của nhà cung cấp dịch vụ khác; 
  • Quyền sử dụng giao thức hoạt động theo sự lựa chọn của mình trừ khi phải theo các giao thức cần thiết để bảo đảm dịch vụ, mạng viễn thông công cộng sẵn có để cung cấp cho công chúng
  • Quyền sử dụng dịch vụ, mạng viễn thông công cộng để chuyển thông tin trong lãnh thổ hoặc qua biên giới của mình (thông tin liên lạc nội bộ công ty, thông tin có trong các cơ sở dữ liệu hoặc được lưu trữ dưới hình thức đọc được trên máy…).

Mặc dù có nghĩa vụ phải bảo đảm cho nhà cung cấp dịch vụ viễn thông nước thành viên khác các quyền tiếp cận và sử dụng dịch vụ, mạng viễn thông công công nói trên, nước thành viên sở tại vẫn có quyền:

  • Áp dụng các biện pháp cần thiết để đảm bảo an ninh và bảo mật dữ liệu điện tử và để bảo vệ bí mật dữ liệu cá nhân của người sử dụng cuối cùng miễn là không phân biệt đối xử tùy tiện hoặc vô lý, hoặc cản trở thương mại dịch vụ trá hình;
  • Áp đặt các yêu cầu đối với việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ, mạng viễn thông công cộng (các loại giấy phép, đăng ký, phê chuẩn, thông báo trước, giao diện kỹ thuật kết nối bắt buộc, tính tương thích, phê chuẩn trước về chủng loại thiết bị đầu cuối/giao diện, các hạn chế kết nối…) với điều kiện các yêu cầu này không vượt quá mức cần thiết để bảo vệ tính toàn vẹn kỹ thuật hay trách nhiệm bảo đảm cung ứng dịch vụ cho công chúng của các nhà cung ứng dịch vụ, mạng viễn thông công cộng

Về trách nhiệm của nhà cung cấp dịch vụ viễn thông công cộng chủ đạo 

ATISA yêu cầu các nước thành viên phải bảo đảm rằng các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông công cộng của mình có kết nối với các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông công cộng của nước thành viên khác.

Với các nhà cung cấp chủ đạo có quyền kiểm soát hệ thống trang thiết bị viễn thông thiết yếu phải cho phép kết nối với trang thiết bị của các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông nước thành viên khác:

  • Theo các điều khoản, điều kiện và giá cước không phân biệt đối xử và với chất lượng không kém hơn so với chất lượng được cung cấp cho các dịch vụ của mình hoặc nhà cung cấp dịch vụ khác
  • Một cách kịp thời, theo các điều khoản và điều kiện và với mức cước theo chi phí thực, minh bạch, hợp lý, có tính đến mức độ khả thi về mặt kinh tế, và được bóc tách một cách đầy đủ
  • Tại các điểm ngoài các điểm kết cuối mạng phục vụ cho đa số người sử dụng khi có yêu cầu, với cước phí phản ánh chi phí thiết lập trang thiết bị bổ sung cần thiết.

Ngoài ra, liên quan tới việc kết nối với nhà cung cấp chủ đạo, ATISA cũng yêu cầu nước thành viên phải bảo đảm:

  • Công khai thông tin về (i) Trình tự thủ tục để kết nối với nhà cung cấp chủ đạo; và (ii) Các thỏa thuận kết nối và các bản chào dịch vụ kết nối của nhà cung cấp chủ đạo
  • Nhà cung cấp chủ đạo có quyền kiểm soát hệ thống trang thiết bị thiết yếu không được sử dụng hoặc cung cấp các thông tin thương mại nhạy cảm hoặc thông tin bảo mật của các nhà cung cấp chủ đạo hoặc người sử dụng cuối cùng khác mà mình có được từ việc kết nối.

Về một số cam kết đáng chú ý khác

  • Về cơ quan quản lý viễn thông: Phải bảo đảm cơ quan quản lý về viễn thông độc lập với bất kỳ nhà cung cấp dịch vụ nào
  • Về cấp phép trong lĩnh vực viễn thông: Phải công khai các thông tin về tiêu chí cấp phép, thủ tục, thời hạn xét duyệt, các điều khoản và điều kiện của tất cả các giấy phép đang có hiệu lực; kết quả xét duyệt phải được thông tin cho người nộp đơn sớm, nếu từ chối cấp phép thì phải giải thích lý do nếu được yêu cầu
  • Về việc bán lại: Nhà cung cấp chủ đạo không được áp đặt các điều kiện bất hợp lý, phân biệt đối xử hoặc hạn chế việc bán lại dịch vụ viễn thông công cộng
  • Chuyển vùng di động quốc tế: Các nước thành viên phải nỗ lực hợp tác nhằm thúc đẩy minh bạch và hợp lý về giá cước dịch vụ chuyển vùng di động quốc tế (ví dụ công khai thông tin giá bán lẻ dịch vụ, giảm thiểu rào cản đối với việc sử dụng các công nghệ thay thế khi chuyển vùng, hợp tác trong quản lý giá cước…)
  • Phân bổ, sử dụng tài nguyên viễn thông quý hiếm: Thủ tục phân bổ, sử dụng các nguồn tài nguyên viễn thông quý hiếm (tần số, kho số, …) phải được thực hiện khách quan, kịp thời, minh bạch, không phân biệt đối xử; hiện trạng các băng tần được phân bổ và ấn định cho các nhà cung cấp cụ thể phải được công khai (trừ băng tần chính phủ sử dụng riêng).

Nguồn: Trích dẫn "Sổ tay Hỏi - Đáp về Hiệp định Thương mại Dịch vụ ASEAN (ATISA)" -
Dự án: Thúc đẩy năng lực cạnh tranh trong khuôn khổ Sáng kiến hội nhập ASEAN (COMPETE) - GIZ