Theo các Kế hoạch thực thi CPTPP của Chính phủ và của Bộ Công Thương, Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật Cạnh tranh 2018 được xếp vào diện văn bản cần soạn thảo, ban hành nhằm thực thi CPTPP, với thời hạn thực hiện là Quý I/2019. Trên thực tế, Nghị định 35/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Cạnh tranh đã được Bộ Công Thương soạn thảo và Chính phủ ban hành ngày 24/3/2020, có hiệu lực từ ngày 15/5/2020. Theo đúng các Kế hoạch thực thi nói trên, Nghị định này được đưa vào danh mục các văn bản pháp luật thực thi CPTPP trên Cổng Thông tin về CPTPP của Bộ Công Thương (tại đường dẫn http://cptpp.moit.gov.vn/?page=legal).

Tuy nhiên rà soát các quy định của Nghị định này cho thấy tất cả đều thuần túy là các quy định chi tiết một số điều của Luật Cạnh tranh. Mặc dù trong số này có khoảng 03 điều liên quan tới nguyên tắc về tố tụng cạnh tranh cam kết trong CPTPP (đặc biệt là khoản 3 Điều 16.2 CPTPP về nghĩa vụ áp dụng hoặc duy trì các quy định về thủ tục tố tụng và chứng cứ áp dụng), bản thân quy định của Luật Cạnh tranh 2018 (mà Nghị định phải quy định chi tiết) đã tương thích với các cam kết liên quan trong Chương 16 về Chính sách cạnh tranh của CPTPP. Hơn nữa, cam kết CPTPP về chính sách cạnh tranh phần lớn không bao gồm các yêu cầu cụ thể mà là những nguyên tắc bao trùm vốn đã được đáp ứng ngay từ Luật Cạnh tranh 2005 (nói cách khác, bản thân việc xây dựng Luật Cạnh tranh 2018 cũng hầu như không bị ảnh hưởng bởi cam kết trong CPTPP). Vì vậy, về nội dung, không có căn cứ nào cho thấy Nghị định này nội luật hóa cam kết CPTPP về cạnh tranh.

Về quy trình soạn thảo, Nghị định được soạn thảo theo kế hoạch về việc xây dựng pháp luật cạnh tranh nhằm thực thi Luật Cạnh tranh ban hành năm 2018, có hiệu lực từ 1/7/2019. Dự thảo Nghị định đã được xây dựng và công khai để lấy ý kiến doanh nghiệp từ 10/2018 với các nội dung hướng dẫn về tố tụng cạnh tranh cơ bản tương tự như Nghị định được ban hành. Trong Tờ trình đi kèm Dự thảo Nghị định tháng 10/2018 không có giải trình nào về việc nội luật hóa cam kết CPTPP. Do đó, về hình thức và nội dung, không có căn cứ để cho rằng việc thực hiện cam kết CPTPP là một trong những căn cứ để soạn thảo và ban hành Nghị định này.

Từ các lý do nêu trên, Nghị định 35/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Cạnh tranh sẽ không được xem xét như là một văn bản thực thi cam kết CPTPP trong Rà soát này.  Tất cả các thông tin liên quan (về thời gian ban hành, tính tương thích…) tới văn bản này vì vậy cũng không được đưa vào thống kê chung của Rà soát này.

Nguồn: Trích dẫn Báo cáo nghiên cứu “Hoạt động xây dựng pháp luật thực thi CPTPP – Đánh giá hiệu quả thực hiện và Hàm ý chính sách” – Trung tâm WTO và Hội nhập

• CPTPP và Hoạt động XDPL: Bối cảnh và cách thức xây dựng pháp luật thực thi CPTPP
• CPTPP và Hoạt động XDPL: So sánh công tác nội luật hóa cam kết CPTPP với các FTA đã có hiệu lực
• CPTPP và Hoạt động XDPL: Mục tiêu của hoạt động xây dựng pháp luật thực thi CPTPP
• CPTPP và Hoạt động XDPL: Các nhóm cam kết CPTPP không phải “nội luật hóa”
• CPTPP và Hoạt động XDPL: Các hoạt động xây dựng pháp luật thực thi CPTPP đã thực hiện trước khi CPTPP có hiệu lực