EVFTA và Ngành Nhựa Việt Nam: Triển vọng và Xu hướng phát triển
26/10/2021 4266Triển vọng
Trong nhiều năm qua, tăng trưởng của ngành nhựa luôn đạt trên 11%/năm, có giai đoạn 12-15%. Trong thời gian tới, ngành nhựa được kỳ vọng tiếp tục đà tăng trưởng cao vì những lý do sau:
- Ngành nhựa là một ngành đặc biệt bởi các sản phẩm nhựa vừa có thể là đầu vào của một ngành khác (dệt may, da giày, điện tử,…), vừa có thể là sản phẩm tiêu dùng cuối cùng (bao bì, đồ gia dụng, xây dựng…). Do đó, khi các ngành này phát triển thì nhu cầu sử dụng các sản phẩm nhựa cũng tăng lên.
- Việt Nam là một quốc gia đang phát triển. Tốc độ tăng trưởng GDP trung bình của Việt Nam trên 6% trong 10 năm trở lại đây. Các hoạt động sản xuất, xuất khẩu, xây dựng…đều tăng trưởng nhanh, kéo theo nhu cầu tiêu thụ và sử dụng các sản phẩm nói chung và đặc biệt là sản phẩm nhựa – sản phẩm có vai trò quan trọng trong nhiều ngành kinh tế – tăng mạnh. Trong thời gian tới, dự kiến tiêu dùng, xuất khẩu và xây dựng của Việt Nam tiếp tục gia tăng, khiến cho nhu cầu các sản phẩm nhựa bao bì, gia dụng, xây dựng được dự kiến tăng tương ứng.
- Việt Nam ngày càng mở cửa và cải thiện môi trường đầu tư thu hút nhiều đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, trong đó có ngành nhựa, giúp tạo điều kiện cho ngành này phát triển cạnh tranh và hiện đại hơn, từ đó tăng thêm cơ hội ở cả thị trường trong nước và quốc tế.
- Các Hiệp định thương mại tự do mới của Việt Nam một mặt giúp đa dạng hóa thị trường nhập khẩu và giảm thuế nhập khẩu nguyên liệu và máy móc cho ngành nhựa, mặt khác tăng cường khả năng tiếp cận các thị trường mới cho các sản phẩm nhựa của Việt Nam.
- Tình hình kinh tế thế giới gặp nhiều khó khăn sau đại dịch COVID-19 có thể sẽ khiến người tiêu dùng nhiều quốc gia chuyển sang sử dụng các sản phẩm nhựa với giá cả phải chăng hơn và do đó nhựa của Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội hơn ở các thị trường này.
Xu hướng phát triển
- Đầu tư nước ngoài vào ngành nhựa Việt Nam có xu hướng gia tăng giúp giảm chi phí đầu vào cho ngành nhựa
Sau nhiều biến động của thị trường thế giới (do tác động của chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, do nhiều nước lớn bắt đầu các kế hoạch tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu …..), Việt Nam nổi lên như một trong những điểm đến ổn định và thuận lợi có thể bổ sung cho Trung Quốc trong chuỗi cung ứng của một số lĩnh vực trong đó có nhựa.
Hơn nữa, việc Việt Nam ký kết hàng loạt các FTA thế hệ mới trong thời gian gần đây (như CPTPP, EVFTA, RCEP) giúp mở ra cơ hội thu hút đầu tư không chỉ ở các nước đối tác FTA mà cả các nước khác (để đầu tư sản xuất hàng hóa tại Việt Nam và xuất khẩu đi tận dụng các cơ hội của FTA). Ngành nhựa cũng không nằm ngoài cơ hội này.
Thêm vào đó, ngành nhựa của Việt Nam có nhiều tiềm năng, đầu tư nước ngoài trong ngành này trong những năm qua cũng chưa nhiều, dư địa cho các nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn rất lớn.
Theo xu hướng này thì ngành nhựa Việt Nam có thể sẽ phát triển sôi động và cạnh tranh hơn trong thời gian tới. Với tiềm lực về tài chính và công nghệ của khối ngoại có thể sẽ giúp giải quyết một phần bài toán về thiếu hụt nguyên liệu và máy móc dây chuyền sản xuất trong nước, từ đó giảm chi phí đầu vào cho ngành nhựa.
- Nhu cầu đối với các sản phẩm nhựa kỹ thuật cao được dự kiến gia tăng
Ngành nhựa phụ thuộc rất lớn vào các ngành khác mà nhựa là một trong những nguyên liệu đầu vào như ngành điện tử, viễn thông, xe đạp – xe máy….. Do khoa học kỹ thuật ngày càng phát triển, các sản phẩm này ngày càng tinh vi và hiện đại, đòi hỏi nhựa nguyên liệu sử dụng cũng phải có chất lượng tương ứng. Vì vậy, nhu cầu đối với nhựa kỹ thuật cao được dự kiến sẽ gia tăng trong thời gian tới.
Trong khi đó, một mặt nhiều doanh nghiệp nhựa trong nước cũng đã bắt đầu đầu tư lớn cho công nghệ để cho ra nhiều sản phẩm nhựa chất lượng cao phục vụ trong nước và xuất khẩu. Mặt khác khối FDI đang từng bước thâm nhập thị trường nhựa Việt Nam với tiềm lực vốn, công nghệ và quản lý hiện đại giúp nâng cao năng lực và kỹ thuật của ngành nhựa Việt Nam. Vì thế, khi nhu cầu gia tăng và nguồn cung bắt đầu đáp ứng được thì thị trường nhựa kỹ thuật cao sẽ có xu hướng phát triển mạnh trong thời gian tới.
- Các sản phẩm nhựa chất lượng cao, tái chế, thân thiện môi trường sẽ ngày càng được ưa chuộng
Đối với các sản phẩm nhựa tiêu dùng cuối cùng, do tình hình kinh tế thế giới khó khăn sau đại dịch COVID-19, các sản phẩm nhựa bình dân được dự đoán sẽ có nhu cầu cao hơn trong ngắn hạn. Tuy nhiên, trong trung hạn và dài hạn, với thu nhập ngày càng gia tăng đặc biệt ở khu vực thành thị Việt Nam và tại các nước xuất khẩu phát triển, nhu cầu đối với các sản phẩm nhựa chất lượng cao (nhẹ, bền, an toàn cao…) sẽ gia tăng, đặc biệt để thay thế các sản phẩm từ vật liệu truyền thống như sắt thép, thủy tinh….
Bên cạnh đó, ý thức bảo vệ môi trường của người tiêu dùng, đặc biệt ở các nước phát triển, ngày càng được nâng cao, khiến họ chuyển hướng sang những sản phẩm nhựa thân thiện môi trường như nhựa tái chế, nhựa có thể phân hủy. Để các sản phẩm nhựa Việt Nam tiếp tục duy trì xuất khẩu đi các thị trường lớn như EU, Mỹ, Nhật thì các doanh nghiệp nhựa cũng phải thay đổi để đáp ứng xu hướng này.
Nguồn: Trích dẫn: "Cẩm nang doanh nghiệp EVFTA và Ngành Nhựa Việt Nam”
- Trung tâm WTO và Hội nhập