CPTPP và Thị trường Canada: Tình hình xuất khẩu hàng hóa Canada sang Việt Nam

26/04/2021    238

Xuất khẩu hàng hóa của Canada sang Việt Nam năm 2019 là 748 triệu USD, chiếm 0,17% tổng xuất khẩu của Canada ra thế giới. Từ góc độ của Việt Nam, nhập khẩu từ Canada chỉ chiếm 0,34% thị phần nhập khẩu hàng hoá của Việt Nam từ thế giới. 

Mặc dù Canada không phải là một trong những thị trường nhập khẩu lớn của Việt Nam nhưng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ nước này đang tăng nhanh và liên tục trong những năm gần dây. 

Cụ thể, trong giai đoạn 2010-2016 nhập khẩu từ Canada vào Việt Nam có xu hướng tăng nhưng không đáng kể, với kim ngạch nhập khẩu trung bình của cả giai đoạn là 398 triệu USD. Tuy nhiên sau giai đoạn này, nhập khẩu từ Canada bắt đầu tăng nhanh và mạnh, một phần do hiệu ứng từ triển vọng của TPP/CPTPP khi cả Việt Nam và Canada đều là thành viên. Kết quả là kim ngạch nhập khẩu trung bình hàng hóa Canada vào Việt Nam giai đoạn 2017-2020 đạt 806 triệu USD/năm, cao gấp đôi so với kim ngạch trung bình của giai đoạn 2010-2016. 

Tính riêng trong 2 năm đầu tiên thực hiện CPTPP, nhập khẩu của Việt Nam từ Canada có chiều hướng giảm do nhiều nguyên nhân. 

Năm 2019, dưới tác động của căng thẳng thương mại và những biến động từ thị trường thế giới, nhập khẩu cùa Việt Nam từ nhiều nước CPTPP đều giảm. Trong đó, kim ngạch nhập khẩu từ Canada năm 2019 là 748 triệu USD, giảm 8% so với năm 2018 là 811 triệu USD.

Đến năm 2020, mặc dù Việt Nam là một trong số ít các nước đã kiểm soát thành công dịch bệnh này nhưng tình trạng suy thái kinh tế và sụt giảm thương mại toàn cầu nói chung cũng đã ảnh hưởng đáng kể tới Việt Nam. Hoạt động của doanh nghiệp cũng như thu nhập của người dân phải chịu những tác động bất lợi không nhỏ từ dịch bệnh này. Nhập khẩu từ Canada của Việt Nam năm 2020 cũng giảm mạnh - giảm 14% so với năm 2019 và chỉ đạt 726 triệu USD. 

Trong một chừng mực nhất định, có thể nói giai đoạn 2 năm đầu thực hiện CPTPP, các tác động tích cực của Hiệp định tới nhập khẩu của Việt Nam từ Canada vẫn chưa thể bù đắp các ảnh hưởng tiêu cực từ chiến tranh thương mại và dịch bệnh toàn cầu.

Hình 1: Kim ngạch nhập khẩu hang hoá Canada của Việt Nam giai đoạn 2010 - 2020

Trademap ITC, 2021

Các sản phẩm Việt Nam nhập khẩu từ Canada chủ yếu là nguyên nhiên liệu và máy móc thiết bị phục vụ cho sản xuất xuất khẩu như dầu mỏ, ngũ cốc, phân bón, hạt dầu, nguyên liệu gỗ, thủy sản, sắt thép, thiết bị điện thoại, máy móc thiết bị cơ khí… Các sản phẩm này là các sản phẩm xuất khẩu thế mạnh của Canada và cũng là những sản phẩm Việt Nam có nhu cầu cao nhằm phục vụ cho tiêu dùng, sản xuất và xuất khẩu.

Bảng 1: Các sản phẩm nhập khẩu lớn nhất từ Canada của Việt Nam

Sản phẩm

Giá trị nhập khẩu năm 2019 (triệu USD)

Tỷ trọng trong tổng nhập khẩu của Việt Nam từ thế giới

Top 5 nước xuất khẩu lớn nhất mặt hàng này sang Việt Nam

Chương 27: Nhiên liệu khoáng, dầu khoáng và các sản phẩm chưng cất từ chúng; các chất chứa bitum; các loại sáp khoáng chất

209

1,34%

Kuwait, Hàn Quốc, Trung Quốc, Australia, Malaysia,

Chương 10: Ngũ cốc

102

3,25%

Argentina, Brazil, Australia, Nga, Canada

Chương 12: Hạt dầu và quả có dầu; các loại ngũ cốc, hạt và quả khác; cây công nghiệp hoặc cây dược liệu; rơm, rạ và cỏ khô

68

6,82%

Mỹ, Brazil, Ấn Độ, Trung Quốc, Canada

Chương 85: Máy điện và thiết bị điện và các bộ phận của chúng; máy ghi và tái tạo âm thanh, máy ghi và tái tạo hình ảnh và âm thanh truyền hình, bộ phận và phụ kiện của các loại máy trên

61

0,08%

Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Mỹ

Chương 03: Cá và động vật giáp xác, động vật thân mềm và động vật thuỷ sinh không xương sống khác

50

3,16%

Na Uy, Ấn Độ, Nhật Bản, Trung Quốc, Indonesia

Chương 23: Phế liệu và phế thải từ ngành công nghiệp thực phẩm; thức ăn gia súc đã chế biến

50

1,36%

Argentina, Mỹ, Brazil, Trung Quốc, Ấn Độ

Chương 47: Sản phẩm làm từ rơm, cỏ giấy hoặc từ các loại vật liệu tết bện khác; các sản phẩm bằng liễu gai và song mây

 35

5,36%

Mỹ, Nhật Bản, Indonesia, Canada, Italy

Chương 31: Phân bón

30

2,91%

Trung Quốc, Nga, Belarus, Indonesia, Lào

Chương 44: Gỗ và các mặt hàng bằng gỗ; than từ gỗ

25

1,22%

Trung Quốc, Mỹ, Cameroon, Thái Lan, Chile

Chương 84: Máy và thiết bị cơ khí; các bộ phận của chúng

23

 0,098%

Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Đài Loan

Nguồn: ITC TradeMap, 2021

Nguồn: Trích dẫn "Sổ tay doanh nghiệp: Tận dụng CPTPP để xuất nhập khẩu hàng hóa
giữa Việt Nam & Canada"
 - Trung tâm WTO và Hội nhập