Hiện tại Việt Nam đang đàm phán 6 Hiệp định thương mại tự do (FTA) với rất nhiều các đối tác trong đó có các đối tác lớn như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc...

Đàm phán Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) nỗ lực cho mục tiêu kết thúc vào cuối năm: Để đạt mục tiêu kết thúc đàm phán TPP vào cuối năm nay và “kết thúc cơ bản” trước Hội nghị APEC 2013, trong 9 tháng đầu năm, các nước TPP đã đẩy nhanh tốc độ đàm phán với 04 vòng chính thức và rất nhiều phiên giữa kỳ, cùng rất nhiều chuyến thăm hỏi và làm việc giữa các nhà lãnh đạo của các nước thành viên.  

Tuy nhiên, sau vòng đàm phán chính thức thứ 19 vừa diễn ra vào tháng 8/2013 và các cuộc họp giữa kỳ tháng 9, 10 vừa rồi, các nước vẫn còn nhiều khoảng cách và bất đồng ở nhiều vấn đề, đặc biệt là những vấn đề nhạy cảm như sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp nhà nước, môi trường, tiếp cận thị trường....

Theo thông tin từ Chính phủ Malaysia hồi tháng 6/2013 thì chưa đầy một nửa- 14/29 chương của TPP hoàn thành về cơ bản. Còn vào tháng 9/2013 một quan chức thương mại cao cấp Chile cho biết chỉ có 06 chương đã kết thúc đàm phán (bao gồm: hài hóa pháp lý, cạnh tranh, phát triển, di chuyển thể nhân, hợp tác, doanh nghiệp vừa và nhỏ), 02 chương gần kết thúc (các vấn đề hành chính của hiệp định và truyền thông), và  07 chương khác vẫn còn một số vấn đề quan trọng cần giải quyết ở cấp cao hơn.

Tại APEC 2013, các nhà lãnh đạo TPP đã không thể ra tuyên bố “kết thúc cơ bản” TPP mà chỉ cho biết các nước đã đạt được nhiều tiến triển đàm phán trong thời gian vừa qua và đang nỗ lực giải quyết các vấn đề còn tồn đọng nhằm kết thúc đàm phán TPP vào cuối  năm nay.

Đàm phán Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) bắt đầu đi vào thực chất: Sau 3 vòng đàm phán bắt đầu từ tháng 10/2012, vòng đàm phán thứ 4 EVFTA đã diễn ra tại Brussels Bỉ từ ngày 1-5 tháng 7/2013. Đây là vòng đầu tiên hai bên đi vào đàm phán thực chất sau ba vòng đầu chủ yếu thảo luận về khung khổ của hiệp định và bày tỏ quan điểm, mong muốn của mỗi bên.

Theo thông tin từ phía cơ quan đàm phán, tại vòng đàm phán lần này, các bên đã cùng trao đổi, làm rõ hơn quan điểm, cách tiếp cận của mình trong các lĩnh vực cụ thể, đồng thời giới thiệu chi tiết hơn nữa hệ thống chính sách, quy định liên quan của mỗi bên để giải thích các đề xuất, yêu cầu của mình. Bên cạnh đó, hai bên đã tiếp tục thảo luận các nội dung về bản chào mở cửa thị trường trong một số lĩnh vực.

FTA Việt Nam – Liên minh Hải quan (Nga, Belarus và Kazakhstan) đạt nhiều tiến triển sau 3 vòng đàm phán: Sau 2 vòng đàm phán đầu tiên (diễn ra vào tháng 3 và tháng 5/2013), hai bên đã thống nhất được về cấu trúc tổng thể và lộ trình của hiệp định, cùng nhau trao đối về quan điểm và phương pháp tiếp cận của từng bên, vòng đàm phán thứ 3 FTA Việt Nam – Liên minh Hải quan đã bắt đầu đi sâu vào thảo luận các vấn đề thương mại hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, quản lý hải quan và thuận lợi hóa thương mại...và đã đạt được những tiến triển tích cực. Vòng đàm phán thứ 4 dự kiến được tổ chức từ ngày 9-14 tháng 12 tới.

FTA Việt Nam – Khối thương mại tự do (EFTA) đẩy nhanh tốc độ đàm phán: Sau 3 vòng đầu khởi động từ tháng 5/2012, đàm phán FTA giữa Việt Nam với Khối EFTA (bao gồm các nước Thụy Sỹ, Na Uy, Iceland, Liechtenstein) bắt đầu đẩy nhanh tiến độ. Cụ thể, hai vòng đàm phán thứ 4 và 5được liên tiếp tổ chức vào tháng 6 và 8 vừa qua, và ở tất cả các lĩnh vực đàm phán, bao gồm thương mại hàng hóa và dịch vụ, quy tắc xuất xứ, thuận lợi hóa thương mại, phòng vệ thương mại, đầu tư, sở hữu trí tuệ, cạnh tranh, các vấn đề pháp lý và liên ngành, phát triển bền vững, xây dựng năng lực và hợp tác. Hai bên cho biết đã đạt được tiến triển ở nhiều vấn đề và dự kiến kết thúc đàm phán sớm vào năm 2014.

FTA Việt Nam – Hàn Quốc ở giai đoạn đầu đàm phán: Sau khi khởi động đàm phán tháng 8/2012, Việt Nam và Hàn Quốc đã bắt đầu các vòng đàm phán FTA song phương: vòng 1 vào tháng 8/2012 tại Seoul Hàn Quốc và vòng 2 vào tháng 5/2013 tại Hà Nội. Sau hai vòng đàm phán, hai bên đã thống nhất được vềcách thức đàm phán và bắt đầu thảo luận về một số vấn đề như cắt giảm thuế quan, đầu tư, dịch vụ, quy tắc xuất xứ và giải quyết tranh chấp. Hai bên cũng lên kế hoạch cho đàm phán vấn đề nông nghiệp – một trong những vấn đề khó khăn nhất trong đàm phán này tại vòng đàm phán tới tại Seoul.

Bắt đầu đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện (RCEP): Ngày 9/5/2013, vòng đàm phán đầu tiên Hiệp định RCEP giữa ASEAN và 6 đối tác đã có FTA song phương với ASEAN là Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản, New Zealand, Australia, và Trung Quốc đã được khởi động tại Bandar Seri Begawan, Brunei. Kết thúc vòng đàm phán, các nước đã đưa ra tuyên bố chung khẳng định hướng đến một hiệp định toàn diện, chất lượng cao và có lợi lẫn nhau với những cam kết sâu hơn và rộng hơn so với những FTA đã có giữa ASEAN và từng nước nói trên. Hiệp định cũng sẽ tính đến sự khác nhau trong trình độ phát triển của mỗi nước thành viên để có những sự linh hoạt và đối xử riêng biệt.

Vòng đàm phán thứ 2 của Hiệp định diễn ra từ ngày 24-27/9/2013 tại Australia, Ủy ban Đàm phán Thương mại (tập hợp các quan chức thương mại cấp cao của các nước) và các Nhóm đàm phán về Thương mại hàng hóa, Thương mại dịch vụ và Đầu tư đã được nhóm họp. Các vấn đề được thảo luận chủ yếu tại vòng này là quy mô và phương thức đàm phán cùng với một số vấn đề khác.

Dự kiến vòng đàm phán thứ 3 sẽ diễn ra tại Malaysia vào ngày 21-24/1/2014.

Nguồn: Trung tâm WTO và Hội nhập - VCCI

• Tác động thuế quan đa chiều lên các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam
• Doanh nghiệp gỗ Việt Nam xoay xở trước 'vòng kim cô' thuế của Mỹ
• Lấy áp lực từ thị trường nhập khẩu làm động lực thay đổi doanh nghiệp Việt
• Làn sóng tẩy chay của người Canada khiến nhiều vùng nước Mỹ điêu đứng
• Nâng cao năng lực phòng vệ thương mại - bảo vệ xuất khẩu hàng hóa Việt