Việt Nam sau 5 năm tham gia WTO: Chủ động và bình đẳng
12/03/2013 12Năm 2012, sau 5 năm là thành viên chính thức của WTO, sự tham gia của Việt Nam có bước thay đổi tích cực, chủ động hơn, bước đầu tham gia đối thoại bình đẳng với các đối tác và phát huy tốt vai trò trong Nhóm lợi ích mà Việt Nam tham gia.
CôngThương - Đàm phán trong khuôn khổ WTO
Năm 2012, Văn phòng Ủy ban quốc gia về Hợp tác kinh tế quốc tế (UBQG về HTKTQT) đã tổ chức nhiều đoàn đàm phán trong nước, tham gia khá tích cực phiên đàm phán đa phương của WTO, đặc biệt trong một số lĩnh vực có hứa hẹn như: Thuận lợi hóa thương mại, đàm phán về quy tắc giải quyết tranh chấp, dịch vụ. Bước đầu, Việt Nam đã có một số đóng góp giá trị, đứng trên vị thế của một nước mới gia nhập, một nền kinh tế đang phát triển, một thành viên của ASEAN...
Tuy nhiên, trong xu thế chung, các đàm phán đa phương chưa thực sự mang lại kết quả như mong đợi. Trong thời gian tới, sự thay đổi các ưu tiên đàm phán sẽ đặt ra những đòi hỏi mới cũng như sự phân bổ lại nguồn lực đàm phán của Việt Nam như lĩnh vực nông nghiệp, thương mại và phát triển. Đối với các đàm phán nhiều bên như đàm phán về mở rộng Hiệp định Công nghệ thông tin (ITA), đàm phán về Hiệp định Dịch vụ nhiều bên (ISA), Việt Nam chủ yếu nắm bắt các thông tin qua các kênh không chính thức và chưa sẵn sàng tham gia một cách đầy đủ.
Thực hiện tốt công tác thường xuyên của WTO
Việt Nam đã thực hiện tốt công tác về minh bạch hóa chính sách, cập nhật kịp thời hơn cho các thành viên WTO về thay đổi trong lĩnh vực cấp phép, tiêu chuẩn kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm, trợ cấp, biểu thuế.
Bên lề các cuộc họp ủy ban, chuyên gia Việt Nam đã tích cực giải tỏa nhiều quan ngại song phương quan trọng của một số nước như EU, Hoa Kỳ, Malaysia liên quan đến chính sách thương mại của Việt Nam.
Để chuẩn bị cho Phiên rà soát chính sách thương mại của Việt Nam lần đầu tiên trong năm 2013, từ giữa năm 2012, các cơ quan hữu quan trong nước đã phối hợp chặt chẽ với Ban thư ký WTO để cung cấp các thông tin cần thiết. Các bộ, ngành và cơ quan chức năng đã làm việc trực tiếp với các chuyên gia Ban thư ký WTO tại Việt Nam. Tháng 12/2012, dự thảo đầu tiên về TPR đã được chuyển cho phía Việt Nam xem xét bổ sung.
Về xử lý các tranh chấp thương mại trong khuôn khổ WTO, Việt Nam đang vận dụng một cách bình đẳng nhằm bảo vệ lợi ích chính đáng của doanh nghiệp Việt. Trong năm 2012, Việt Nam đã nhiều lần tổ chức tham vấn chính thức và không chính thức với Hoa Kỳ nhằm ngăn cản việc áp thuế chống phá giá đối với mặt hàng tôm. Do Hoa Kỳ tiếp tục không tuân thủ đầy đủ các phán quyết của WTO nên ngày 17/12/2012, Việt Nam đã chính thức yêu cầu WTO thành lập hội đồng xét xử, đòi hỏi Hoa Kỳ bãi bỏ các biện pháp áp thuế chống phá giá không phù hợp với quy định của WTO.
Về đàm phán song phương trong khuôn khổ WTO, Việt Nam và Philippines đã hoàn tất cơ bản đàm phán về hạn ngạch nhập khẩu gạo cho Việt Nam. Đây là lần đầu tiên với tư cách thành viên WTO, Việt Nam có được sự bảo đảm chắc chắn về quyền tiếp cận thị trường gạo từ một thành viên WTO trong những năm sắp tới.
Mở rộng quan hệ với các đối tác
Trong năm 2012, công tác xây dựng quan hệ chặt chẽ với các chuyên gia, đối tác tiếp tục được quan tâm đặc biệt. Bên cạnh việc thiết lập quan hệ với các đối tác lớn trong WTO như EU, Hoa Kỳ, Thụy Sỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Nga và các nước ASEAN, Việt Nam cũng đã chủ động tham gia, củng cố một bước với các nhóm lợi ích như: Nhóm các người bạn của hệ thống (FOS), Nhóm các nước mới gia nhập WTO (RAM), Nhóm các nước xuất khẩu nông sản (Cairns), Nhóm đang phát triển, Nhóm châu Á.
Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với ASEAN để tạo thế đàm phán tốt trong các phiên đa phương. Việt Nam cũng đang tăng cường có chiều sâu các mối quan hệ với các chuyên gia, các tổ chức quốc tế tại Thuy Sỹ như: Trung tâm ITC, Trung tâm Phương Nam, Viện Thương mại quốc tế (WTI), Trung tâm tư vấn luật của WTO (ACWL/WTO)…
Việt Nam đã thực hiện tốt công tác minh bạch hóa chính sách, cập nhật kịp thời hơn cho các thành viên WTO về thay đổi trong lĩnh vực cấp phép, tiêu chuẩn kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm, trợ cấp, biểu thuế.
Nguồn: Baocongthuong