Tin tức

Nông sản Việt: Tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn của EU để đi đường dài

26/05/2025    20

Doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn của EU mới đạt được các hợp đồng bán nông sản có giá trị cao và đi đường dài.

Để có thể đưa nông sản sang thị trường đòi hỏi tiêu chuẩn, chất lượng khắt khe như EU, bất cứ nhà sản xuất nào cũng phải có chiến lược để chinh phục thị trường khó tính, phải kịp thời cập nhật thông tin, đáp ứng các tiêu chuẩn, các quy định mới liên quan để nông sản Việt rộng cửa sang EU. 

Việc này sẽ giúp nông sản Việt tạo được uy tín lâu dài tại thị trường tiềm năng này.

Xuất khẩu sang EU phục hồi rõ rệt và tăng trưởng cao

Thông tin từ Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), 4 tháng đầu năm 2025, XK nông sản sang thị trường EU đạt 3,47 tỷ USD, tăng 37,7% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, nhiều mặt hàng nông sản chủ lực XK sang thị trường này ghi nhận sự phục hồi rõ rệt và tăng trưởng cao.

Đơn cử, XK thủy sản sang thị trường EU đạt 352 triệu USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm trước. Hay sự gia tăng kim ngạch XK gạo vào thị trường EU là nhờ các DN đã tận dụng các cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA). Hiện, Việt Nam đã vươn lên vị trí thứ 8 trong số các thị trường ngoại khối cung cấp gạo cho EU.

Theo ông Trần Văn Công, Tham tán Nông nghiệp tại EU và Bỉ, thị  trường EU có các tiêu chuẩn về chất lượng sản phẩm cao bậc nhất trên thế  giới. Các yêu cầu về kiểm dịch, an toàn thực phẩm, nguồn gốc hay bảo vệ môi trường của EU đều rất khắt khe khiến các DN Việt gặp khó khăn để có thể đáp ứng.

Rau củ quả XK sang thị  trường này đều phải đạt các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt, các chứng nhận được áp dụng rộng rãi tại EU như Globalgap…

Tương tự, Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển cũng đã thông tin EU đang áp dụng các quy định nghiêm ngặt hơn về an toàn thực phẩm và bền vững nhằm giảm thiểu tác động môi trường và đảm bảo chất lượng sản phẩm.

EU yêu cầu nông sản nhập khẩu đáp ứng mức dư lượng hóa chất bảo vệ thực vật (MRLs) nghiêm ngặt. Một số hóa chất không được phép sử dụng trong EU sẽ bị cấm hoàn toàn trên sản phẩm nhập khẩu.

Theo đánh giá của Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), trung bình mỗi năm, EU nhập khẩu trên 2 triệu tấn gạo của Việt Nam. Từ đầu năm 2025 đến nay, giá gạo XK đến thị trường EU chưa khi nào ở mức dưới 700 USD/tấn, trong đó, riêng với gạo ST đạt mức xấp xỉ 1.200 USD/tấn.

Dù mức giá này cao so với các loại gạo XK của Việt Nam nhưng so với mức giá gạo của nhiều nước XK gạo vào EU, đây là mức giá trung bình chưa phải cao.

EVFTA giúp Việt Nam lợi thế cạnh tranh lớn nhất ở thị trường EU

Nhận định về thị trường EU, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải cho biết, so với các nước khác trong khu vực, Việt Nam lợi thế cạnh tranh lớn nhất ở thị trường EU nhờ việc đã ký kết EVFTA.

Dù vậy, việc ký kết EVFTA giúp giảm hàng rào thương mại hay những ưu đãi về thuế quan, nhưng nếu nông sản Việt không đạt tiêu chuẩn của thị trường cũng sẽ không vào được.

“Mặc dù thị trường EU rất tiềm năng nhưng lại yêu cầu rất cao về chất lượng và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm; thường xuyên thay đổi các quy định áp dụng bắt buộc về mức dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, về đối tượng kiểm dịch, về quy định vật liệu tiếp xúc với sản phẩm… Do đó, DN phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn của EU mới đạt được các hợp đồng bán nông sản có giá trị cao và đi đường dài”, ông Trần Thanh Hải lưu ý.

Về điều này, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An Phạm Thái Bình chia sẻ: “Từ đầu năm đến nay, DN đã XK hàng chục container gạo sang thị trường EU. Các đơn hàng được duy trì đều đặn hàng tháng nhằm đảm bảo nguồn cung ổn định cho khách hàng tại thị trường này. Trong thời gian vừa qua, dù thị trường gạo XK nhiều biến động, nhưng vì DN lựa chọn phân khúc gạo chất lượng cao, do đó, mức giá và khối lượng XK khá ổn định.”

Bộ Công Thương đánh giá, sau gần 5 năm thực thi EVFTA, XK hàng hóa nói chung từ Việt Nam sang EU tăng trưởng mạnh nhờ ưu đãi thuế quan. Năm 2024, Việt Nam duy trì xuất siêu với EU đạt mức cao nhất trong các FTA mà Việt Nam tham gia. Trong đó, cơ hội thị trường cho nông sản Việt Nam tại thị trường EU là rất lớn.

Tuy nhiên, theo Phó Giám đốc Văn phòng Thông báo và Điểm hỏi đáp quốc gia về vệ sinh dịch tễ và kiểm dịch động thực vật Việt Nam (SPS Việt Nam) Ngô Xuân Nam, đối với thị trường có tiêu chuẩn chất lượng và an toàn thực phẩm rất cao như EU, DN cần tăng cường cập nhật thông tin và kịp thời đáp ứng các quy định mới liên quan.

Đây là điều kiện tiên quyết để tăng sức cạnh tranh cho hàng hóa của Việt Nam.

Bên cạnh sự nỗ lực từ chính các DN, ông Ngô Xuân Nam đề xuất, các cơ quan chức năng phải tăng cường cập nhật thông tin và phổ biến các tiêu chuẩn mới của EU đến người sản xuất.

Bên cạnh đó, cần có văn bản hướng dẫn chi tiết về thủ tục XK, ghi nhãn, chứng nhận an toàn thực phẩm… tới các cơ sở chế biến, đóng gói và DN xuất khẩu nông sản, thực phẩm.

Giới chuyên gia cho rằng, về dài hạn, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp về nâng cao nhận thức, tổ chức hệ thống SPS Việt Nam, cơ chế chính sách, nguồn lực, hợp tác quốc tế. Và quan trọng hơn cả, cần tận dụng tiêu chuẩn EU để tạo lợi thế cạnh tranh.

"Việc tuân thủ tốt các quy định EU không chỉ giúp sản phẩm đáp ứng yêu cầu mà còn tạo dựng uy tín với khách hàng Bắc Âu", Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển lưu ý, thị trường Bắc Âu đặt ra các yêu cầu cao về chất lượng và truy xuất nguồn gốc nông sản, đòi hỏi doanh nghiệp XK Việt Nam phải chuẩn bị kỹ lưỡng và đáp ứng tiêu chuẩn cao.

Với chiến lược phù hợp, DN sẽ không chỉ vượt qua thách thức mà còn tận dụng cơ hội để mở rộng thị phần tại khu vực còn nhiều dư địa này.

Nguồn: Thanh tra