Mặc dù Mỹ và Trung Quốc đạt được đồng thuận trong việc nối lại các cuộc đàm phán kinh tế, nhưng việc khôi phục quan hệ giữa hai nước vẫn còn nhiều khó khăn.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo cùng với các chính trị gia Mỹ đã đến Trung Quốc để cố gắng thuyết phục các quan chức quốc gia này mở cửa thị trường cho các doanh nghiệp nước ngoài và mua thêm hàng xuất khẩu của Mỹ. Tuy nhiên, chuyến công du vừa qua của bà Gina Raimondo đã kết thúc mà không có cam kết cụ thể nào từ Trung Quốc về việc đối xử công bằng hơn với các doanh nghiệp nước ngoài hoặc tăng cường mua thêm các sản phẩm khác từ Mỹ.

Trong cuộc họp báo về chuyến thăm Trung Quốc, bà Raimondo cho biết, thành công lớn nhất của bà là khôi phục các đường dây liên lạc với Trung Quốc nhằm giảm nguy cơ tính toán sai lầm giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Bên cạnh đó, bà và các quan chức Trung Quốc đã nhất trí thành lập nhóm chuyên trách để tìm ra những vấn đề cần giải quyết liên quan tranh chấp thương mại song phương.

Mặc dù vậy, bà Raimondo cũng đưa ra một tuyên bố cứng rắn rằng "Chúng tôi sẽ không thỏa hiệp hay đàm phán về những vấn đề thuộc an ninh quốc gia. Washington sẵn sàng đối thoại, tăng tính minh bạch và cung cấp thông tin rõ ràng cho phía Trung Quốc về việc thực thi các biện pháp kiểm soát xuất khẩu".

Dù bà Raimondo gọi chuyến đi này là “một khởi đầu tuyệt vời”, nhưng các chuyên gia đánh giá, câu hỏi lớn về việc những chuyến đi tương tự của các quan chức Mỹ có tạo ra sự khác biệt hay không vẫn chưa được giải đáp.

Giờ đây, mối quan hệ Mỹ-Trung phải đối mặt với nhiều vấn đề quan trọng trong lĩnh vực kinh tế và an ninh, bao gồm tham vọng mở rộng tầm ảnh hưởng của Trung Quốc ở nước ngoài, việc nước này sử dụng công nghệ của Mỹ để phát triển quân đội và các cuộc tấn công gần đây vào các doanh nghiệp thuộc sở hữu nước ngoài...

Bên cạnh đó, không phải ai cũng xem việc tái tương tác giữa hai nước là một tín hiệu tốt. Đặc biệt, các nhà lập pháp đảng Cộng hòa ngày càng coi căng thẳng Mỹ - Trung là xung đột cơ bản về lợi ích quốc gia. Không gian cho sự thỏa hiệp dường như cũng bị thu hẹp khi cả hai chính phủ đều không muốn được coi là đang nhượng bộ phía còn lại.

Bà Raimondo đã đưa ra cho Trung Quốc một nửa những gì họ muốn. Bà gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng nhiều công ty Mỹ nên thoải mái kinh doanh ở Trung Quốc. Nhưng bà không đồng ý nới lỏng kiểm soát xuất khẩu trong lĩnh vực công nghệ.

Nhiều chuyên gia nhận định sự yếu kém gần đây của nền kinh tế Trung Quốc có thể tạo ra cơ hội cho sự thỏa hiệp với Mỹ. Nền kinh tế Trung Quốc đang phục hồi chậm sau đợt phong tỏa do đại dịch. Tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ đã tăng lên con số kỷ lục và đầu tư nước ngoài vào nước này giảm khi các công ty đa quốc gia tìm kiếm các quốc gia khác để giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.

Trong cuộc gặp với bà Raimondo hôm thứ Tư tuần này, Bí thư Thành ủy Thượng Hải Trần Cát Ninh cũng thừa nhận rằng nền kinh tế Trung Quốc trì trệ đã làm mối quan hệ thương mại song phương trở nên quan trọng hơn. “Các mối quan hệ kinh doanh và thương mại sẽ đóng vai trò giữ vững ổn định cho mối quan hệ song phương khi sự phục hồi kinh tế có phần mờ nhạt. Vì vậy, quan hệ song phương ổn định về mặt thương mại, kinh doanh là vì lợi ích của hai nước và cũng được cộng đồng thế giới hoan nghênh", ông cho biết.

Nguồn: Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp

• Hệ thống kiểm soát hàng hóa nhập khẩu vào EU tác động mạnh tới doanh nghiệp Việt
• IMF: Các ngân hàng trung ương châu Á cần hành động độc lập với Fed
• Kết nối chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế
• Ngoại giao kinh tế: Thúc đẩy hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam hiện diện tại Thái Lan
• Vì sao Trung Quốc giảm nhập khẩu từ châu Á?