Theo một cuộc khảo sát của Hiệp hội doanh nghiệp, các doanh nghiệp Mỹ ở Trung Quốc không còn mong đợi quan hệ giữa hai nước sẽ được cải thiện sau những căng thẳng từ thời chính quyền Trump.

Sau khi Tổng thống Joe Biden đắc cử vào cuối năm 2020, sự lạc quan trong các doanh nghiệp đã tăng vọt, với 45% số người được hỏi mong đợi mối quan hệ Mỹ-Trung tốt hơn, Phòng Thương mại Mỹ trong cuộc khảo sát hàng năm về các thành viên của Trung Quốc cho biết.

Mức độ lạc quan đó đã giảm xuống 27% số người được hỏi trong cuộc khảo sát mới nhất - được thực hiện vào mùa thu năm 2021 - giống như khi Donald Trump làm tổng thống và ban hành các chính sách cứng rắn hơn đối với Trung Quốc. Cuộc khảo sát cho biết căng thẳng Mỹ-Trung gia tăng đã được xếp hạng trong số năm thách thức hàng đầu đối với hoạt động kinh doanh ở Trung Quốc.

Alan Beebe, chủ tịch của AmCham Trung Quốc, cho biết hôm nay (8/3) trong một cuộc gọi với các phóng viên: “Có lẽ có một mức độ hy vọng và lạc quan khi Biden nhậm chức rằng mối quan hệ sẽ được cải thiện đã giảm xuống”.

Kể từ khi ông Biden nhậm chức vào đầu năm 2021, các mức thuế quan dưới thời Trump vẫn được giữ nguyên, trong khi Mỹ đã đưa thêm nhiều công ty Trung Quốc vào danh sách đen khiến họ không thể mua hàng từ các nhà cung cấp Mỹ.

Trump đã sử dụng các biện pháp trừng phạt và thuế quan trong nỗ lực gây áp lực buộc Trung Quốc giải quyết các khiếu nại lâu nay về hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ, tiếp cận thị trường không bình đẳng và buộc chuyển giao công nghệ quan trọng.

Trong khi chính quyền trung ương Trung Quốc đã công bố các chính sách để giải quyết nhiều mối lo ngại này, AmCham cho biết việc thực hiện ở địa phương vẫn chưa đồng đều.

Năm ngoái, cuộc đàn áp quy định và luật mới về quyền riêng tư dữ liệu đã làm tăng thêm thách thức của các doanh nghiệp Mỹ đối với hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc và sự thận trọng đối với các khoản đầu tư trong tương lai, cuộc khảo sát cho thấy.

Tháng trước, các nhà kinh tế cho biết điều tồi tệ nhất của cuộc đàn áp có thể đã qua khi Bắc Kinh tập trung nhiều hơn vào tăng trưởng, nhưng họ lưu ý rằng điều đó không có nghĩa là chấm dứt hoặc đảo ngược quy định.

Sự suy thoái kinh tế của Trung Quốc cũng đang ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh ở nước này, trong khi các hạn chế đi lại của Covid-19 không khuyến khích các tài năng mới ở nước ngoài có thể đến làm việc tại đây.

Tỷ lệ các công ty dự đoán lợi nhuận tăng hàng năm lên tới 59% vào năm 2021 từ 54% vào năm 2020, nhưng thấp hơn rất nhiều so với mức 73% đã thấy vào năm 2017 trước đại dịch và chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, AmCham cho biết.

Beebe cho biết lý do tiếp tục gây áp lực lên lợi nhuận là các công ty đã không thể vượt qua việc chi phí sản xuất tăng cao trong khi vẫn giữ được sức cạnh tranh trong nước.

Áp lực chính trị gia tăng

Cuộc khảo sát cho thấy các doanh nghiệp Mỹ ở Trung Quốc ngày càng cảm thấy ít được chào đón hơn và đối mặt với áp lực chính trị ngày càng tăng từ Bắc Kinh, Washington và truyền thông ở cả hai nước.

Hơn 40% số người được hỏi cho biết họ nhận được áp lực buộc phải đưa ra hoặc tránh đưa ra các tuyên bố về các vấn đề nhạy cảm chính trị, đặc biệt là giữa các doanh nghiệp tiêu dùng, báo cáo cho biết.

Căng thẳng địa chính trị đã trở thành rủi ro kinh doanh ở cấp địa phương đối với nhiều công ty quốc tế.

Các thương hiệu nước ngoài như Nike và H&M đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội trên mạng xã hội Trung Quốc vào năm ngoái vì những bình luận về báo cáo lao động ở Tân Cương, miền tây Trung Quốc. Gần đây, các doanh nghiệp Mỹ và châu Âu đã cắt đứt quan hệ với Nga sau khi chiến tranh Ukraine bắt đầu, trong khi các công ty công nghệ Trung Quốc kinh doanh tại Nga vẫn giữ im lặng.

Beebe cho biết, đối với các doanh nghiệp Mỹ ở Trung Quốc, còn quá sớm để nói tác động của các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga, chứ không phải đối với các doanh nghiệp xuất khẩu sang Nga.

Kế hoạch đầu tư ổn định

Theo khảo sát, tỷ lệ những người được hỏi có kế hoạch tăng đầu tư kinh doanh ở Trung Quốc giữ ổn định so với năm ngoái là khoảng 2/3. Tỷ lệ những người được hỏi không xem xét việc chuyển địa điểm sản xuất hoặc tìm nguồn cung ứng cũng giữ ổn định ở mức 83%, cùng mức kể từ năm 2019.

Những người trả lời khảo sát của AmCham vẫn lạc quan về các cơ hội của thị trường Trung Quốc, không chỉ đối với thị trường tiêu dùng mà còn đối với các nguồn tài nguyên và công nghiệp.

Hàng không vũ trụ, dầu khí và năng lượng là những ngành mà hơn 2/3 số người được hỏi cho biết chất lượng môi trường đầu tư của Trung Quốc đang được cải thiện.

Nhưng một phần lớn các doanh nghiệp đã lên kế hoạch đầu tư ở quy mô nhỏ hơn trong năm nay, trong khi 18% cho biết căng thẳng Mỹ-Trung có thể trì hoãn hoặc hủy bỏ các quyết định đầu tư của Trung Quốc. Ít hơn đáng kể các công ty tin tưởng vào cam kết của Bắc Kinh trong việc mở cửa thị trường địa phương hơn nữa cho đầu tư nước ngoài trong ba năm tới.

Theo Bộ Thương mại Trung Quốc , các công ty nước ngoài đã tăng đầu tư vào Trung Quốc năm ngoái, tăng 14,9% so với một năm trước đó lên 1,1 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 171,88 tỷ USD), theo Bộ Thương mại Trung Quốc.

Các nhà đầu tư từ Singapore và Đức đã tăng đầu tư lần lượt 29,7% và 16,4%, Bộ cho biết trong tháng 1. Trong khi đó, đầu tư của Hoa Kỳ vào Trung Quốc chiếm gần 20% đầu tư trực tiếp nước ngoài vào nước này.

Nguồn: Báo Doanh nghiệp Hội nhập

• EU cấm hàng hóa sử dụng lao động cưỡng bức
• Lấy ý kiến Doanh nghiệp về Dự thảo của Thái Lan đối với dung môi chiết xuất trong sản xuất phụ gia thực phẩm
• Cục Phòng vệ thương mại thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ yêu cầu rà soát cuối kỳ biện pháp chống bán phá giá đối với một số sản phẩm bột ngọt có xuất xứ từ Cộng hòa In-đô-nê-xi-a và Cộng hòa nhân dân Trung Hoa
• Doanh nghiệp gỗ ván ép đối mặt với thuế chống phá giá từ Hàn Quốc cao hơn 4% so với trước
• Những lưu ý khi xuất khẩu dưa hấu sang thị trường Trung Quốc