Tin tức

Kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng nhưng rất không đồng đều trong năm 2022

04/10/2021    33

Tính bất trắc chính là diễn cảnh của toàn cầu trong năm 2022, và mọi người vẫn phải tiếp tục chấp nhận thế giới chưa đạt được miễn dịch cộng đồng với virus SARCoV-2.

Quý 4 được nhận định là thời gian vàng và cũng là thách thức sinh tử đối với nền kinh tế Việt Nam, nếu không đảo chiều được thì có nghĩa là nền kinh tế sẽ tiếp tục âm sâu và không biết bao giờ mới khôi phục lại được.

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Thành, Đại học Fulbright Việt Nam, để có tăng trưởng trong quý 4 phải bắt đầu từ hôm nay và Việt Nam không thể quay lại giãn cách hay mở rồi đóng, đóng rồi mở; nếu như vậy sẽ đổ vỡ kinh tế trong năm 2022.

Tại cuộc hội thảo trực tuyến mới đây về “Bức tranh Kinh tế Việt Nam và Đồng bằng sông Cửu Long: Dự báo kinh tế quý 4 và triển vọng năm 2022”, vị chuyên gia này đã có nhiều chia sẻ nhận định về cơ hội và thách thức cho nền kinh tế năm 2022.

Ông nhận định như thế nào về xu hướng tăng trưởng kinh tế thế giới và Việt Nam trong năm 2022?

Tính bất trắc chính là diễn cảnh của toàn cầu trong năm 2022, và mọi người vẫn phải tiếp tục chấp nhận thế giới chưa đạt được miễn dịch cộng đồng với virus SARCoV-2.

Khi mở cửa đưa nền kinh tế hoạt động trở lại, các nước phải chấp nhận có thể các đợt dịch mới sẽ bùng phát, chủng Delta và sau chủng Delta có thể là một chủng virus nào đó sẽ xuất hiện.

Do vậy, nước nào có ngành y tế thích ứng được với tính sẵn sàng, năng lực cứu chữa cho những ca bệnh nặng tốt và đạt tỉ lệ tiêm đủ vaccine sẽ an tâm mở cửa nền kinh tế. Hơn nữa, không chỉ tiêm đủ mũi 2 mà cứ sau 6 tháng sẽ phải tiêm mũi bổ sung, để nếu có nhiễm thì không bị chuyển nặng và số ít chuyển nặng vẫn có thể trị được.

Như vậy, áp lực chính trị, áp lực xã hội chấp nhận sống chung với virus sẽ giảm, kinh tế toàn cầu sẽ có sự tăng trưởng, nhưng rất không đồng đều trong năm 2022.

Những nền kinh tế sẽ tăng trưởng tốt như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan... ngoại trừ các hoạt động vận tải, du lịch chưa phục hồi được hoàn toàn, còn lại hầu hết các hoạt động khác đều trở lại bình thường so với thời tiền COVID-19. 

Đối với những nước không có khả năng thích ứng sẽ buộc phải đóng rồi mở, mở rồi đóng, do không có đủ liều vaccine cho cộng đồng thì nền kinh tế sẽ chịu rủi ro rất lớn.

Và thách thức đối với Việt Nam cũng như với các doanh nghiệp là không thể đặt cược vào từng thị trường một, kể cả thị trường Trung Quốc. Bởi Trung Quốc đang có rủi ro về năng lượng trong thời gian gần đây, vậy liệu Trung Quốc có dám mở cửa không dù nước này đang là zero covid, và chưa biết Trung Quốc đạt zero covid đến khi nào?.

Chính vì sự tăng trưởng không đồng đều đó mà doanh nghiệp không thể đặt cược vào một vài thị trường. Xuất khẩu cần phải đa dạng hóa thị trường, nếu mất thị trường này thì bù đắp bằng thị trường khác. Đó là chiến lược xuất khẩu tốt nhất trong giai đoạn hiện nay và cho năm 2022.

Đâu là điểm sáng tăng trưởng của kinh tế Việt Nam trong năm những tháng cuối năm, thưa ông?

Trong năm 2018 và 2019, Việt Nam đạt mức độ tăng trưởng tốt nhờ các cỗ máy của nền kinh tế điều hoạt động, xuất khẩu tốt và sức mua thị trường nội địa cũng tốt.

Việt Nam tuy mới chạm ngưỡng thu nhập trung bình mà đã có sự chuyển đổi rất nhanh, từ một nền kinh tế chỉ dựa vào xuất khẩu đã có một sự tăng trưởng rất nhanh từ đô thị hóa và tầng lớp trung lưu ngày càng tăng cao, giúp thị trường nội địa tăng trưởng rất nhanh so với các nền kinh tế châu Á.

Việt Nam có nguồn đầu tư nước ngoài, đầu tư công và đặc biệt là đầu tư tư nhân đã giúp Việt Nam tăng trưởng trong những năm trước đó. Đến năm 2020, đại dịch COVID-19 khiến Việt Nam mất 2 động lực tăng trưởng, đó là sức mua thị trường nội địa, đầu tư tư nhân và đầu tư trực tiếp nước ngoài suy giảm, dù vẫn duy trì được xuất khẩu nhưng đã mất rất nhiều thị trường.

Năm 2021, giãn cách xã hội nghiêm ngặt hơn nên sức mua thị trường nội địa yếu hơn so với 2020. Đầu tư công là một đặc thù trong năm 2020 - năm cuối nhiệm kỳ nên có chương trình đầu tư công lớn, và chưa bao giờ trong một nhiệm kỳ giải ngân đầu tư được trên 90%.

Năm 2021 có khó khăn là do năm đầu nhiệm kỳ phải mất nửa đầu năm để bố trí nhân sự, đến khi ổn định được nhân sự các dự án mới được chỉ đạo giải ngân, nhưng nửa cuối năm gặp phải giãn cách xã hội phải ngừng toàn bộ các công trình, rất khó khăn cho đầu tư công.

Cuối cùng chỉ còn lại xuất khẩu. Trong 02 quý đầu năm xuất khẩu đều tăng ở các thị trường, sang quý 3/2021 do giãn cách xã hội nên mất đơn hàng dẫn đến xuất khẩu sụt giảm, nhưng vẫn có cơ hội phục hồi xuất khẩu trong quý 4 nếu kịp mở cửa lại nền kinh tế.

Vậy theo nhận định của ông thì động lực tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam năm 2022 sẽ đến từ đâu?

Trước nhất, nhanh nhất đầu tư công vẫn là động lực tăng trưởng quan trọng trong năm 2022, và không có gì khác khi mà niềm tin của doanh nghiệp, người dân chưa thể nào phục hồi nhanh chóng.

Đừng nghĩ rằng tiêm đủ 2 mũi vaccine thì không nhiễm SARCoV-2, tại Singapore, Israel có 80% dân số tiêm đủ hai mũi nhưng khi mở cửa thì số ca nhiễm lại bùng phát. Như vậy, đầu tư tư nhân cũng chưa thể phục hồi nhiều.

Vừa qua chúng ta giải ngân được vốn FDI là nhờ cam kết của nhà đầu tư trong năm 2018 và 2019, nên năm 2020 và 2021 dù không đến được Việt Nam, nhưng những dự án mà nhà đầu tư nước ngoài đã cam kết vẫn được triển khai.

Năm 2022, kỳ vọng khi mở cửa sẽ có được đầu tư nước ngoài với những cam kết mới nhưng giải ngân sẽ khó khăn. Năm 2020 và 2021 Việt Nam không có cam kết đầu tư mới nhiều nên năm 2022 sẽ không có giải ngân FDI, nhưng có một thuận lợi nếu như Bộ Kế hoạch và Đầu tư chuẩn bị được một chương trình đầu tư trung hạn đủ mạnh để giải ngân vốn đầu tư công. 

Đối với ĐBSCL thì đây sẽ là một thuận lợi vì theo tuyên bố cũng như trong định hướng chính sách của Chính phủ đã có sự đồng thuận rất cao, là phải dành ưu tiên đầu tư công cơ sở hạ tầng cho khu vực này sau nhiều năm lơ là bỏ rơi miền Tây trong đầu tư cơ sở hạ tầng. Bởi với miền Tây quan trọng nhất vẫn là mạng lưới giao thông đường bộ.

Thủ tướng đã có ý tưởng rất mạnh mẽ đẩy mạnh giao thông đường bộ và không phải bám vào tư duy cũ, là đường cao tốc mới phải là đi song song với Quốc lộ 1 và phải chịu chi phí đền bù giải tỏa cao.

Thủ tướng cũng đã chỉ đạo cho Bộ GTVT vẽ đường cao tốc Cần Thơ - Cà Mau đi vào những nơi có thể đền bù giải tỏa với chi phí thấp, và khi đi qua địa phương nào thì địa phương nơi đó chịu trách nhiệm đẩy nhanh tiến độ đền bù giải tỏa.

Bên cạnh đó, nếu chấp nhận được việc sống chung, thích ứng với virus SARCoV-2, lưu thông hàng hóa được thông thoáng thì chúng ta sẽ có thêm tiêu dùng nội địa và từ sản xuất của các ngành công, nông nghiệp và sau Tết nếu mở được thị trường nước ngoài, thì đó sẽ là một trong các động lực thúc đẩy tăng trưởng của đất nước trong năm 2022.

Nguồn: BizLive