Mỹ lại đảo ngược thuế với Mexico và Canada, thị trường vẫn bất an
Chỉ sau 2 ngày áp thuế lên Mexico và Canada, Tổng thống Mỹ lại thay đổi quyết định khi tạm hoãn thuế 25% cho hàng hóa trong khuôn khổ USMCA.
Ông Trump lại thay đổi quyết định
Chỉ 48 tiếng sau tuyên bố áp thuế 25% lên Mexico và Canada, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đảo ngược quyết định và giúp hai nước láng giềng thở phào nhẹ nhõm bằng việc ký một sắc lệnh miễn trừ thuế mới đối với hàng hóa của Mexico và Canada thuộc Hiệp định thương mại Bắc Mỹ (USMCA).
Hôm thứ 6/3 vừa qua, ông Trump đã ký sắc lệnh hoãn các mức thuế này cho đến ngày 2/4/2025, với lý do đã nhận thấy tiến bộ trong vấn đề nhập cư bất hợp pháp và buôn lậu fentanyl. "Họ đã làm việc chăm chỉ hơn nhiều trong thời gian gần đây, bạn có nhận thấy không? Về vấn đề người nhập cư và ma túy, chúng tôi đã đạt được tiến bộ to lớn ở cả hai lĩnh vực," ông Trump nói tại Nhà Trắng.
Đầu tháng 4/2025 là thời điểm mà Tổng thống Mỹ dự kiến sẽ bắt đầu công bố kế hoạch áp dụng “thuế đối ứng” đối với các quốc gia trên toàn thế giới cũng như thuế theo từng ngành.
Ô tô và các bộ phận đáp ứng yêu cầu của USMCA nằm trong số những sản phẩm được miễn thuế. Kali từ Canada, vốn được sử dụng nhiều trong sản xuất phân bón cho nông dân Mỹ, phải chịu mức thuế thấp hơn là 10%. Khoảng 62% hàng nhập khẩu từ Canada sẽ phải chịu thuế theo dữ liệu thương mại lịch sử, trong đó nhiều mặt hàng năng lượng sẽ bị đánh thuế ở mức 10%, theo một quan chức Nhà Trắng. Tuy nhiên, quan chức này cảnh báo rằng tỷ lệ đó có thể thay đổi khi các nhà nhập khẩu tìm cách tuân thủ các quy tắc mới.
Jason Miller, Giáo sư về chuỗi cung ứng của ĐH bang Michigan, ước tính khoảng một nửa hàng hóa từ Mexico và 38% hàng hóa từ Canada sẽ nằm trong diện ưu đãi này.
Ông Trump cảnh báo rằng việc miễn trừ thuế cho ngành ô tô sẽ chỉ mang tính tạm thời, đồng thời cảnh báo rằng ông sẽ không ký gia hạn thêm vào tháng 4/2025. “Tôi đã nói với họ rằng, thế là hết. Đây chỉ là một thỏa thuận ngắn hạn,” ông Trump nói, đồng thời nhấn mạnh rằng ông đã nói với các giám đốc điều hành ô tô không nên quay lại và yêu cầu miễn giảm thuế nữa.
Sau thông báo của ông Trump, Canada đã trì hoãn kế hoạch áp thuế trả đũa vòng hai đối với Mỹ, mặc dù nước này vẫn giữ nguyên các mức thuế đã áp đặt hôm thứ Ba tuần này đối với khoảng 20,9 tỷ USD hàng hóa Mỹ.
Bất an thị trường toàn cầu
Quyết định nói trên đánh dấu một sự đảo ngược đáng kể của Trump, người vừa công bố đợt tăng thuế lớn nhất trong một thế kỷ khiến thị trường chứng khoán lao dốc bởi những lo ngại về tác động kinh tế.
Tuy nhiên, những bất an của nền kinh tế thế giới là điều không dễ đảo ngược. “Rõ ràng những miễn trừ này không thay đổi thực tế rằng hàng rào thuế quan hiện đang ở mức cao nhất trong nhiều thập kỷ – và sẽ kéo theo nhiều hệ quả tiêu cực,” ông Miller viết.
Bất chấp điều đó, ông Trump nói rằng “Tôi thậm chí không quan tâm đến thị trường," tiếp tục lập luận rằng các quốc gia nước ngoài đang “lợi dụng” Mỹ và rằng các mức thuế này sẽ giúp Mỹ có vị thế vững chắc hơn.
Tâm lý doanh nghiệp Mỹ đang bất an không chỉ tại trong nước mà còn ở khắp các quốc gia. Những tín hiệu về việc giá cả hàng hóa tăng cao đã bắt đầu xuất hiện ở Mỹ. Các nhà bán lẻ lớn như Target đã cảnh báo về sự gia tăng giá thành của các sản phẩm nhập khẩu từ Mexico, bao gồm thực phẩm và linh kiện điện tử.
Các chuyên gia kinh tế ngày càng củng cố lo ngại rằng chính sách thuế quan này có thể đẩy lạm phát lên cao, làm suy yếu sức mua của người tiêu dùng và tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế. Theo Diane Swonk, Chuyên gia kinh tế trưởng tại KPMG, các biện pháp thuế quan có thể gây ra suy thoái kinh tế, mất việc làm và làm giảm lợi nhuận doanh nghiệp.
Không chỉ vậy, các chính sách thuế quan của ông Trump được cho đang làm xấu đi quan hệ thương mại quốc tế. "Với các mức thuế quan cao nhất trong nhiều thập kỷ, Mỹ đang đối mặt với nguy cơ suy thoái kinh tế, trong khi các đối tác thương mại lớn cũng chịu ảnh hưởng đáng kể", các chuyên gia Mỹ cảnh báo.