Trong một cuộc diện kiến tại Washington, DC, Ông Atsuyuki Oike – Phó Trưởng đoàn đàm phán Nhật cho hay việc thay đổi hoặc bổ sung bất kỳ thỏa thuận song phương nào vào thời điểm này sẽ được hiểu là đang đàm phán lại các cam kết trong Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (Hiệp định TPP), điều mà sẽ không bao giờ xảy ra.

Phát biểu tại buổi tiệc trưa được tổ chức tại Hội đồng Ngoại thương quốc gia vào ngày 15 tháng 7, ông Oike đã loại trừ tất cả các khả năng  đàm phán lại Hiệp định, đặc biệt là khi từng quốc gia thành viên đã  hành động nhằm trợ giúp các cá thể nội địa tận dụng các cam kết hiện tại đã đạt được. Điều này cũng có nghĩa rằng việc đàm phán lại Hiệp định TPP sẽ không bao giờ xảy ra, kể cả khi Tổng thống mới của Hoa Kỳ sẽ được bầu vào mùa thu này, bởi các bên đều đã phải thỏa hiệp quá nhiều tính tới thời điểm này, ông Oike nhấn mạnh thêm.

Khi được thêm hỏi về khả năng thay đổi các cam kết thông qua các thư song phương, ông Oike đã trả lời rằng “Câu trả lời đơn giản là không, bởi việc đàm phán lại có thể dưới nhiều hình thức khác nhau. Tại thời điểm này, chúng tôi phải tiếp tục khẳng định rằng sẽ không có bất kỳ đàm phán lại nào. Sẽ thực là mạo hiểm nếu như bắt đầu phân biệt hóa các phương thức tái đàm phán khác nhau.”

Đồng thời ông Oike cũng loại bỏ khả năng vấn đề tiền tệ sẽ được điều chỉnh trong TPP, nhưng cũng cho rằng vấn đề này có thể sẽ được bàn tới trong những hiệp định đa phương khác. Ông đề cập thêm về việc các Bộ trưởng Tài chính của nhiều quốc gia cũng đã và đang thảo luận về vấn đề này. Ông Oike cho hay “Không nên động tới Hiệp định TPP.  Tức là, tôi không nghĩ rằng có khả năng đưa các thỏa thuận về tiền tệ vào văn bản Hiệp định, nhưng cũng không có nghĩa rằng chúng tôi không bàn đến việc này.” 

Tới thời điểm này, Nhật Bản vẫn khá lạc quan rằng Hoa Kỳ sẽ thông qua TPP trong năm nay, tuy nhiên sẽ không có giới hạn thời gian đối với việc hoàn thiện văn kiện TPP. Mặc dù vậy, ông Oike cũng từ chối đưa ra ý kiến về một số vấn đề khác, ví dụ như việc Phát Ngôn viên của Nhà trắng - Paul Ryan cho rằng những thay đổi là cần thiết trước khi tiến hành bỏ phiếu thông qua Hiệp định TPP.

Quá trình tập trung thông qua tại Nhật Bản và ý muốn thông qua Hiệp định tại Hoa Kỳ cho thấy phía Nhật Bản đang không có ý định sẽ cân nhắc đàm phán song phương như một kế hoạch dự phòng.

Theo như ông Oike thì “Chúng tôi, tại thời điểm này, chưa nghĩ tới việc có thêm một thỏa thuận song phương với Mỹ. Bằng nhiều cách khác nhau, Hiệp định TPP cũng đã bao gồm cả các thỏa hiệp song phương.”

Về vấn đề nền kinh tế phi thị trường của Trung Quốc thì Nhật Bản có cùng quan điểm với phía Hoa Kỳ và một số quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu trong việc không công nhận nền kinh tế thị trường của quốc gia này, ông Oike cho hay.

Bình luận này được đưa ra ngay sau khi Hoa Kỳ tuyên bố với Trung Quốc tại Cuộc họp của Ủy ban Thương mại Hàng hóa của WTO được tổ chức vào ngày 14/7 vừa qua rằng quy chế nền kinh tế phi thị trường của Trung Quốc sẽ không tự động chấm dứt khi các điều khoản tương ứng trong Nghị định thư gia nhập của Trung Quốc hết hạn vào tháng 12 này.

Dẫu vậy, Nhật Bản vẫn chào đón Trung Quốc tham gia Hiệp định TPP miễn là Trung Quốc sẵn sàng thực hiện các nghĩa vụ của mình. Một số bộ phận người Trung Quốc cũng thể hiện nguyện vọng gia nhập Hiệp định TPP hơn các hiệp định thương mại Trung Quốc đang là thành viên. Ông Oike không nói rằng đây là chính sách của Chính phủ Trung Quốc, nhưng đã có một bộ phận người dân quan tâm. Họ cho rằng nếu Việt Nam có thể tham gia thì tại sao họ [Trung Quốc] không thể tham gia trong một chừng mực nào đó.

Nguồn: Inside Trade