Ách tắc trong xuất khẩu cá tra sang Brazil

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), từ đầu năm đến nay, nhiều DN Brazil có nhu cầu nhập khẩu (NK) cá tra Việt Nam nhưng họ không thể NK được do Bộ Nông nghiệp, Chăn nuôi và Cung ứng Thực phẩm Brazil (MAPA) đang chờ cơ quan quản lý của Việt Nam hoàn tất các thủ tục kỹ thuật theo yêu cầu. Đến nay các doanh nghiệp Việt Nam bị tạm ngưng xuất khẩu (XK) cá tra vào thị trường này đã gần nửa năm.

Trước đó, ngày 19/9/2014, MAPA nhận được thông báo số 117/2014 của Bộ Nghề cá và Nuôi trồng thủy sản Brazil (MPA) yêu cầu MAPA tạm thời tạm ngừng cấp giấy phép nhập khẩu mới đối với thủy sản và các sản phẩm chế biến từ thủy sản hay/hoặc sản phẩm đánh bắt có xuất xứ từ Việt Nam. Nguyên nhân do Việt Nam chậm gửi Kế hoạch khắc phục các khuyến cáo mà MPA đưa ra sau khi thực hiện chuyến thanh tra thủy sản nuôi tại Việt Nam vào tháng 3/2013. Giấy phép nhập khẩu đã được cấp trước đó không nằm trong lệnh tạm ngừng nhập khẩu này, mà có thể được sử dụng cho đến hết thời hạn đã ghi.

Từ tháng 9/2014, Brazil đã yêu cầu Bộ Nông nghiệp và PTNT Việt Nam phải gửi một loạt các báo cáo như báo cáo khắc phục đối với các khuyến cáo của MPA, báo cáo kế hoạch phòng chống dịch bệnh khẩn cấp... Và tất cả các báo cáo này đã được phía Việt Nam gửi tới cơ quan thẩm quyền của Brazil đúng hạn. Tuy nhiên, cơ quan thẩm quyền Brazil không đồng ý và yêu cầu làm lại báo cáo kế hoạch phòng chống dịch bệnh khẩn cấp. Cục Thú y thuộc Bộ NN&PTNT Việt Nam đã sửa theo như yêu cầu của cơ quan thẩm quyền Brazil và gửi lại báo cáo nhưng cho đến thời điểm hiện tại MAPA chưa có ý kiến phản hồi về bản báo cáo này nên việc cấp phép NK thủy sản Việt Nam vào Brasil vẫn phải chờ.

XK cá tra Việt Nam sang Brazil trong những năm gần đây luôn tăng trưởng mạnh, thậm chí có thời điểm mức tăng trưởng lên tới trên 3 con số. Brazil luôn nằm trong tốp 8 thị trường NK cá tra lớn nhất của Việt Nam nhưng đến cuối năm 2014 Brazil đã bị loại ra khỏi danh sách này do quyết định đình chỉ giấy phép NK bất ngờ của Brazil. Do vậy, doanh nghiệp mong muốn Bộ Nông nghiệp và PTNT có giải pháp cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp XK sang thị trường này. 

VASEP cho biết, để XK cá tra vào Brazil thì phải được cơ quan thẩm quyền Brazil đánh giá, sau đó được vào danh sách doanh nghiệp được công nhận đủ điều kiện XK thuỷ sản sang thị trường này. Bên cạnh đó, doanh nghiệp được phép XK thuỷ sản vào thị trường Brazil phải làm thủ tục với cơ quan Thanh tra sản phẩm có nguồn gốc từ động vật của Brazil để thông qua trước đối với nhãn hiệu và thông tin tóm tắt về quy trình sản xuất thuỷ sản. Ngoài ra, nhà NK phải có giấy phép NK từ cơ quan chức năng Brazil.

Brazil là thị trường rộng lớn với hơn 190 triệu người tiêu dùng ưa chuộng sản phẩm thuỷ sản nói chung và cá tra Việt Nam nói riêng. Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, XK thủy sản sang Brazil trong năm 2014 đạt giá trị 124,975 triệu USD, tăng 1,54% so với năm 2013, trong đó cá tra chiếm 98% tổng giá trị XK thủy sản Việt Nam. Việt Nam hiện là nước XK thủy sản lớn thứ 4 vào Brazil, nhưng lại là nước XK phile cá tra đông lạnh lớn thứ 2 trong nhóm hàng phile cá đông lạnh.

Nguồn: Báo Công Thương