CôngThương -  Ông Đào Trần Nhân- Tham tán công sứ thương mại Việt Nam tại Hoa Kỳ đã có cuộc trao đổi với báo chí về những cơ hội xuất khẩu của hàng hóa Việt Nam, đặc biệt là vào thị trường Hoa Kỳ khi thời điểm ký TPP đang đến gần.

- Thưa ông, ông đánh giá tình hình xuất khẩu của Việt Nam vào Hoa Kỳ năm 2013 đạt kết quả thế nào?

Đây là một năm thắng lợi của xuất khẩu Việt Nam nói chung và xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ nói riêng. Dự kiến cả năm 2013, kim ngạch xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ sẽ vượt qua 25 tỷ USD, đạt tốc độ tăng trưởng 22,5%; nhập khẩu gần 5 tỷ USD. Vì thế, Việt Nam xuất siêu sang Hoa Kỳ 20 tỷ USD. Nhờ xuất siêu cao vào thị trường Hoa Kỳ, chúng ta có thể bổ sung cho việc nhập siêu từ thị trường Trung Quốc.

- Năm 2014, dự kiến TPP sẽ được ký kết. TPP có tác động như thế nào đến ngành hàng Việt Nam, đặc biệt là hàng dệt may, da giày vốn đang phụ thuộc rất nhiều vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu?

Năm 2014, thị trường Hoa Kỳ tiếp tục sẽ là thị trường lớn và quan trọng của Việt Nam. Chúng tôi ước tính, có thể duy trì được tốc độ tăng trưởng xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ (khoảng 10%) trong năm 2014, tức là thêm khoảng 2,5 tỷ USD. Đây là điều không khó vì thị trường Hoa Kỳ cực lớn và có nhu cầu đa dạng. Điều quan trọng nhất là Việt Nam có đủ hàng để xuất cho Hoa Kỳ hay không!

Đối với TPP, việc Việt Nam quyết định tham gia đàm phán có nhiều lợi ích. Trong đó, lợi ích lớn nhất là mở cửa thị trường, chẳng hạn như dệt may, giầy dép.

Dệt may là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất sang Hoa Kỳ, mỗi năm xuất khẩu khoảng 7,5 tỷ USD, chiếm 50% tổng xuất khẩu dệt may của Việt Nam ra nước ngoài; giày dép khoảng 2,2 tỷ USD/1 năm. Hai mặt hàng này đã chiếm khoảng một nửa tổng xuất khẩu sang Hoa Kỳ.

Trong đàm phán TPP, chương về mở cửa thị trường liên quan đến dệt may, họ đang muốn áp dụng quy tắc xuất xứ tính từ sợi. Theo đó, yêu cầu các mặt hàng xuất khẩu vào các nước TPP thì phải từ sợi trở đi từ các nước TPP.

Tuy nhiên, trong TPP nổi lên vấn đề: Nếu không có nguyên liệu như vải, sợi để làm các sản phẩm mà không mua được từ các nước TPP, phải mua từ nước khác thì sao? Hoa Kỳ đề xuất sáng kiến là “thiếu hụt nguồn cung”. Hai bên định ra thiếu hụt nguồn cung thường xuyên và thiếu hụt nguồn cung tạm thời. Tạm thời là bao nhiêu năm? Trong bao nhiêu năm đó thì các nước TPP sẽ vươn lên để cung cấp nguyên vật liệu đó? Nguồn cung thường xuyên và nguồn cung tạm thời đều được đưa vào TPP. Hai vấn đề đó, Việt Nam đều tận dụng được.

Tận dụng thứ hai là mở cửa thị trường sẽ giảm thuế. Ví dụ như mặt hàng da giày của Hoa Kỳ, hiện chỉ còn duy nhất 1 công ty với khoảng 1.200 công nhân nhưng vẫn muốn bảo hộ. Họ không muốn giảm thuế cho mặt hàng giày dép và vẫn muốn đánh thuế cao, có những mặt hàng đánh thuế lên đến 65%. Nếu như vào TPP, Hoa Kỳ buộc phải giảm thuế, thậm chí đề nghị đưa thuế suất bằng 0% ngay lập tức khi được tham gia. Khi giảm thuế thì Việt Nam sẽ tăng được xuất khẩu.

Chẳng hạn, Tập đoàn sản xuất đồ thể thao lớn như Nike hiện đã có 76 nhà máy tại Việt Nam chuyên sản xuất từ giày dép, quần áo, thiết bị thể thao. Từ Việt Nam xuất đi khoảng 2 tỷ USD trên các thị trường trên thế giới và khi xuất vào Hoa Kỳ chịu thuế cao. Việt Nam đóng thuế cho Hoa Kỳ rất nhiều. Khi thuế giảm xuống bằng 0%, giày sẽ giảm giá xuống, người tiêu dùng hưởng lợi, xuất khẩu được nhiều. Như vậy doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi từ TPP.

- Vậy Việt Nam liệu nghiêng về thiếu hụt nguồn cung thường xuyên hay là thiếu hụt nguồn cung tạm thời?

Không phải Việt Nam đàm phán được vấn đề đó. Mà phía Hoa Kỳ sẽ lấy thông tin từ những tập đoàn lớn đang đầu tư và có nhà máy sản xuất tại Việt Nam như GAP, Levi’s…Họ sẽ yêu cầu những từng tập đoàn đó cung cấp danh sách thiếu hụt những gì, sau đó xem xét hiện nay nguyên liệu nào chưa sản xuất được, bao nhiêu năm nữa sản xuất được? Tự họ sẽ sắp xếp cái nào thiếu hụt thường xuyên, cái nào thiếu hụt tạm thời và hai bên đàm phán với nhau.

Như vậy phụ thuộc vào phía Hoa Kỳ và các doanh nghiệp Hoa Kỳ hơn là từ Việt Nam có thể tác động tạo ra sự thay đổi, thưa ông?

Mình là người đàm phán đại diện cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, mình cũng phải có tiếng nói của mình để tác động, nếu Hoa Kỳ đưa ra yêu cầu không phù hợp thì mình phản đối.

Xin cảm ơn ông!

Nguồn: http://baocongthuong.com.vn