Chủ đề khác

Tổng quan về xuất khẩu nông sản thực phẩm Việt Nam sang EU giai đoạn 2018-2022

04/12/2023    1231

Tính đến năm 2022, Thị trường EU chưa phải là thị trường xuất khẩu lớn của nông sản thực phẩm Việt Nam nhưng lại là thị trường có triển vọng đáng kể, đặc biệt là ở các phân khúc thị trường giá trị cao và hữu cơ trong bối cảnh xuất khẩu nông sản thực phẩm Việt Nam đang có nhiều lợi thế về thuế quan trong Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA).

Về kim ngạch, xuất khẩu nông sản, thực phẩm của Việt Nam sang EU nhìn chung có sự tăng trưởng đáng kể trong 05 năm trở lại đây, tăng từ 4,09 tỷ USD năm 2018 lên đến 5,27 tỷ USD vào năm 2022 (số liệu ITC Trade Map). Tốc độ tăng trưởng xuất khẩu trung bình của hàng nông sản, thực phẩm từ Việt Nam sang EU giai đoạn 2018-2022 đạt 5,9%, tốt hơn nhiều so với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu trung bình mặt hàng này của Việt Nam ra thế giới (2,6%).

Dư địa để gia tăng xuất khẩu các mặt hàng này vào EU còn rất lớn khi xuất khẩu nông sản, thực phẩm của Việt Nam sang EU chỉ mới chiếm tỷ trọng rất nhỏ, khoảng 0,8%, tổng lượng nhập khẩu các sản phẩm liên quan của EU.

Hình - Xuất khẩu nông sản, thực phẩm của Việt Nam sang EU giai đoạn 2018-2022

Nguồn: Tổng hợp của Nhóm Nghiên cứu VCCI từ ITC Trade Map, 2023

Về sản phẩm, các mặt hàng nông sản, thực phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang thị trường EU là chè, cà phê, gia vị; quả tươi/chế biến; thủy sản, ngũ cốc và các chế phẩm từ ngũ cốc… Trong đó, cà phê, chè và các loại gia vị là nhóm sản phẩm có giá trị xuất khẩu lớn nhất sang EU và chiếm thị phần tương đối trong nhập khẩu hàng hóa của thị trường này (chiếm tỷ trọng 7,4%, đứng vị trí thứ 2 trong số các nước xuất khẩu cà phê, chè nhiều nhất sang thị trường EU, chỉ sau Brazil). Tiếp theo là quả hạch, thủy sản. Cả ba nhóm dẫn đầu này cũng đồng thời là sản phẩm phải đối diện với nhiều chính sách xanh mới trong Thỏa thuận Xanh EU.

Bảng 1 - Nhóm các mặt hàng nông sản, thực phẩm EU nhập khẩu nhiều nhất từ Việt Nam năm 2022

Sản phẩm

Kim ngạch XK (triệu USD)

Tốp 5 nước (ngoài EU) mà EU nhập khẩu nhiều nhất mặt hàng này

Cà phê, chè, chè Paragoay và các loại gia vị (HS 09)

1.966,47

Brazil, Việt Nam, Honduras, Colombia, Peru

Chương 8: Quả và quả hạch ăn được; vỏ quả thuộc họ cam quýt hoặc các loại dưa

915,93

Hoa Kỳ, Peru, Nam Phi, Thổ Nhĩ Kỳ, Costa Rica

Chương 3: Cá và động vật giáp xác, động vật thân mềm và động vật thủy sinh không xương sống khác

902,11

Trung Quốc, Anh, Ấn Độ, Ecuador, Ma rốc, Việt Nam (8)

Chương 16: Các chế phẩm từ thịt, cá hay động vật giáp xác, động vật thân mềm hoặc động vật thuỷ sinh không xương sống khác

505,53

Ecuador, Thái Lan, Việt Nam, Trung Quốc, Ma-rốc

Chương 19: Chế phẩm từ ngũ cốc, bột, tinh bột hoặc sữa; các loại bánh

234,38

Anh, Thụy Sỹ, Trung Quốc, Thái Lan, Hy Lạp

Chương 20: Các chế phẩm từ rau, quả, quả hạch (nuts) hoặc các phần khác của cây

122,00

Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc, Hy Lạp, Anh

Chương 10: Ngũ cốc

92,95

Ukraine, Brazil, Canada, Anh, Mỹ

Chương 15: Mỡ và dầu động vật hoặc thực vật và các sản phẩm tách từ chúng; mỡ ăn được đã chế biến; các loại sáp động vật hoặc thực vật.

76,93

Indonesia, Ukraine, Malaysia, Trung Quốc, Philippines

Chương 05: Sản phẩm gốc động vật, chưa được chi tiết hoặc ghi ở các nơi khác

31,55

Trung Quốc, Anh, Brazil, Mỹ, Iran

Nguồn: Tổng hợp của Nhóm Nghiên cứu VCCI từ ITC Trademap, 2023

Về thị trường xuất khẩu, Đức là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong EU đối với cả 03 nhóm hàng cà phê, gia vị; quả/quả hạch và thủy sản, lần lượt chiếm 33,3%, 34,4% và 18,7% tổng xuất khẩu các mặt hàng liên quan của Việt Nam sang thị trường EU năm 2022. Ngoài Đức, một số quốc gia khác của EU như Ý, Hà Lan, Tây Ban Nha, Bỉ… cũng có nhu cầu rất lớn đối với các sản phẩm nông sản này của Việt Nam. Đây cũng là những thị trường khách hàng có yêu cầu cao về các sản phẩm xanh, hữu cơ.

Bảng 2 - Xuất khẩu cà phê, chè, gia vị (HS 09) của Việt Nam sang một số nước EU năm 2022

Thị trường

Kim ngạch xuất khẩu (triệu USD)

Tỷ trọng

Đức

655,631

33,3%

Ý

406,275

20,7%

Tây Ban Nha

284,643

14,5%

Bỉ

177,229

9,0%

Hà Lan

81,021

4,1%

Nguồn: Tổng hợp của Nhóm Nghiên cứu VCCI từ ITC Trademap, 2023

Bảng 3 - Xuất khẩu quả, quả hạch (HS 08) của Việt Nam sang một số nước EU năm 2022

Thị trường

Kim ngạch xuất khẩu (triệu USD)

Tỷ trọng

Đức

314,645

34,4%

Hà Lan

235,444

25,7%

Pháp

104,295

11,4%

Tây Ban Nha

61,951

6,8%

Ý

41,369

4,5%

Nguồn: Tổng hợp của Nhóm Nghiên cứu VCCI từ ITC Trademap, 2023

Bảng 4 - Xuất khẩu thủy sản (HS 03) của Việt Nam sang một số nước EU năm 2022

Thị trường

Kim ngạch xuất khẩu (triệu USD)

Tỷ trọng

Đức

168,435

18,7%

Bỉ

138,227

15,3%

Hà Lan

131,750

14,6%

Pháp

111,306

12,3%

Ý

79,009

8,8%

Nguồn: Tổng hợp của Nhóm Nghiên cứu VCCI từ ITC Trademap, 2023

Nguồn: Trích dẫn Báo cáo “Thỏa thuận Xanh EU và Xuất khẩu của Việt Nam – Trường hợp của ngành nông sản, thực phẩm và dệt may” – Trung tâm WTO và Hội nhập

Các bài khác