Từ 1/8/2020, khi EVFTA chính thức có hiệu lực, cơ chế tự chứng nhận xuất xứ sẽ được kích hoạt mạnh mẽ hơn.

Theo quy định trong EVFTA, các lô hàng xuất khẩu của Việt Nam có trị giá dưới 6.000 euro được tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa kể từ ngày hiệp định có hiệu lực.

Bà Trần Thị Thu Hương - Giám đốc Trung tâm chứng nhận xuất xứ thuộc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, ngay từ năm 2006, VCCI đã triển khai trên trang web để thực hiện cấp C/O trực tuyến cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên qua triển khai các doanh nghiệp chưa tham gia nhiều.

Cũng theo bà Hương, các vướng mắc hiện nay là nhiều doanh nghiệp không có kiến thức đầy đủ về các quy tắc xuất xứ, lúng túng trong việc thực hiện cũng như tận dụng triệt để các quy định về quy tắc xuất xứ của các nước. Trong khi đó, chính sách về chứng nhận xuất xứ trong nước cũng chưa hoàn thiện, do đó sẽ nảy sinh nhiều bất lợi cho chính các doanh nghiệp trong nước.

Bởi lẽ nguyên tắc phổ biến trên thế giới là khi luật pháp của quốc gia đủ mạnh thì mới có thể áp dụng được cơ chế tự chứng nhận xuất xứ để siết các trường hợp làm sai, thậm chí “đè bẹp” cả ngành sản xuất của nước xuất khẩu hàng hoá trong trường hợp một doanh nghiệp cố tình chứng nhận sai.

Cùng với đó, cơ chế tự chứng nhận xuất xứ có thể khiến phát sinh rủi ro như khả năng gian lận thương mại về xuất xứ hàng hóa, chuyển tải bất hợp pháp qua Việt Nam, mượn xuất xứ Việt Nam để hưởng ưu đãi, cũng như gian lận thương mại hàng nhập khẩu từ các nước khác vào Việt Nam cũng có thể xảy ra. Khi đó trách nhiệm nặng nề thuộc về hải quan trong việc kiểm tra, kiểm soát các C/O được tự chứng nhận xuất xứ.

Nguồn: Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp

• Bộ Công Thương công bố Báo cáo Xuất nhập khẩu Việt Nam năm 2023
• Cuộc chiến thuế quan Mỹ - Trung: "Hé lộ" quốc gia bị liên lụy
• Doanh nghiệp ‘toát mồ hôi’ vì chi phí tuân thủ bền vững ở châu Âu
• Nhiều thay đổi trong kiểm dịch sản phẩm động vật nhập khẩu
• Kiến nghị tiếp tục giảm thuế VAT trong 2024, cân nhắc mở rộng đối tượng áp dụng