Malaysia và những bước đi thận trọng – Bài học cho Việt Nam

01/01/2011    132

Malaysia là nước đầu tiên ngoài 8 nước ban đầu bày tỏ ý định tham gia đàm phán TPP và đã nhận được sự ủng hộ của các bên trong TPP. Nước này đã dành cả giai đoạn xuân hè năm 2010 để nghiên cứu thông tin về đàm phán TPP, những nội dung mà đàm phán này sẽ bao trùm (mà đặc biệt là những lĩnh vực mà nước này đã từ chối mở cửa trong đàm phán FTA song phương với Hoa Kỳ đã đổ vỡ trước đó, bao gồm mua sắm công và thị trường dịch vu) và tham vấn nội bộ về kỳ vọng của các nhóm lợi ích đối với đàm phán này.

Việt Nam tuy tham gia TPP ngay từ giai đoạn đầu của đàm phán này nhưng chỉ với tư cách là thành viên liên kết. Phải đến sau Vòng đàm phán thứ 3, sau nhiều hối thúc của các đối tác khác trong TPP mà đặc biệt là Hoa Kỳ, nhân dịp Hội nghị Thượng đỉnh APEC 2010 tại Nhật Bản, Việt Nam mới chính thức tham gia TPP với tư cách thành viên đầy đủ với tuyên bố của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết. Nhiều người hy vọng rằng khoảng thời gian hơn 1 năm cân nhắc này đã được sử dụng một cách hữu ích với việc xem xét đầy đủ và toàn diện những ảnh hưởng có thể có của TPP với nền kinh tế Việt Nam.

Tuy nhiên, điều dễ nhận biết là trong giai đoạn này đã không diễn ra bất kỳ cuộc tham vấn chính thức nào với các nhóm lợi ích trong nước nói riêng cũng như với cộng đồng doanh nghiệp, cộng đồng dân sự nói chung. Sự xem xét được thực hiện thuần túy trong nội bộ Cơ quan đàm phán cùng các Bộ ngành liên quan. Điều này đặt ra nhu cầu cấp bách hơn trong quá trình đàm phán thực chất TPP tới đây về việc lấy ý kiến cộng đồng doanh nghiệp và người dân đối với phương hướng đàm phán nhằm đạt được những lợi ích tốt nhất từ TPP cũng như những thỏa hiệp cần có để tránh những tác động bất lợi đối với nền kinh tế hoặc vượt qua những yếu tố có thể làm vô hiệu hóa những lợi ích kỳ vọng từ đàm phán này.

Lưu ý đối với Việt Nam

-    Xây dựng một cơ chế lấy ý kiến hiệu quả cộng đồng doanh nghiệp trong quá trình đàm phán TPP

-    Thực thi tốt cơ chế này trên thực tế đàm phán

Ủy ban tư vấn về CSTMQT